نویسنده: خاطره باقری
باوجود اینکه فرزند داشتن یکی از بهترین و شیرین‌ترین تجربه‌های زندگی است، اما سختی‌های خودش را دارد. به‌عنوان والدین باید همیشه مراقب فرزند خود بوده و نیازهای مالی و امنیت وی را مهیا کنید.
به همین دلیل ممکن است گاهی اوقات احساسات فرزند خود را نادیده گرفته و بر رشد احساسی و روحی او تأثیر مخربی وارد کنید. ممکن است گاهی اوقات ناخواسته چیزهایی بگوییم که اعتمادبه‌نفس، روحیه مثبت و انگیزه او را از بین ببریم. به همین دلیل در این مقاله ۸ عبارت را به شما معرفی می‌کنیم که هرگز نباید به فرزند خود بگویید.
۱. “من را خجالت‌زده نکن.”
گاهی اوقات والدین عباراتی را به کار می‌برند تا فرزندشان رفتار خوبی از خود نشان دهد و یا رفتاری بدی از او سر نزند. اما تکرار عباراتی مانند “من را خجالت‌زده نکن” و یا “آبرویم را نبر”، باعث می‌شود که اعتمادبه‌نفس فرزند از بین برود. فرزندانی که این عبارات را می‌شنوند معمولاً به دنبال تأیید دیگران هستند و حتی در روابط عاطفی در آینده دچار مشکل خواهند شد.
۲. “قول می‌دهم که امسال به سفر می‌رویم.”
اگرچه گفتن این عبارت باعث می‌شود که فرزند را امیدوار نگه‌داشته و از دست غرغرهای او خلاص شوید. اما اعتماد او را به شما سلب نموده و جذبه و قدرت شما را زیر سؤال می‌برد. اگرچه والدین اغلب ناتوانی و مشکات مالی را دلیل این کار می‌دانند اما شاید بهتر باشد جایگزین دیگری پیدا کنند و روش دیگری به کار ببرند تا مجبور نشوند چنین عبارتی را استفاده کنند. علاوه بر این، گفتن این عبارت باعث می‌شود دیدگاه فرزند شما نسبت به قول دادن و یا شنیدن قول، منفی شود.
۳. “زمانی که من هم‌سن تو بودم، خیلی از تو موفق‌تر بودم.”
برای کودکان زیر ۶ سال والدین همانند خدا هستند. به همین دلیل از این سنین شما می‌توانید طرز فکر کودک نسبت به خود را پایه‌گذاری کنید. و عباراتی که به کار می‌برید در این زمینه بسیار مؤثر هستند.
اگر شما فقط به موفقیت‌های خود اشاره کنید، باعث می‌شوید کودکتان ناخودآگاه با تصویر کودکی شما رقابت نموده و اعتمادبه‌نفسش کاهش پیدا کند. هرچند شاید در کودکی چندان گویا نباشد اما در بزرگ‌سالی فرد فقط به دنبال اهدافی می‌رود که دیگران را خوشحال کند و تأیید آن‌ها را دریافت نماید. درنتیجه در بلندمدت احساس خوشبختی نداشته و زندگی لذت بخشی در انتظار او قرار نمی‌گیرد.
۴. “درس بچه‌های دیگر از تو بهتر است.”
مقایسه کردن عملکرد فرزند با کودکان دیگر باعث می‌شود که او نتواند با هم‌سالان خود رابطه خوبی داشته باشد. به‌جای اینکه به جنبه‌های انسانی و عاطفی روابط توجه کنند، فقط به این توجه می‌کنند که باید با دیگران رقابت کرده و عملکرد بهتری داشته باشند.
این کار نه‌تنها مانع رشد اجتماعی آن‌ها می‌شود بلکه باعث می‌شود دیگران تصور خوبی از او نداشته باشند. علاوه براین، این کار باعث می‌شود که فرد در بزرگ‌سالی اعتمادبه‌نفس چندانی نداشته باشد و خود را با دیگران مقایسه کند.
۵. “اگر تمام غذایت را نخوری قوی نمی‌شوی.”
این عبارت که چندان جدی گرفته نمی‌شود می‌تواند تأثیر منفی بر کودک داشته باشد. زیرا نه‌تنها مشکلات تغذیه رو منجر می‌شود بلکه باعث می‌شود کودک شما در بزرگ‌سالی نسبت به بسیاری از غذاها ترس داشته باشد، زیرا بیشتر الگوهای رفتاری و ناخودآگاه فرد از کودکی سرچشمه می‌گیرد.
درنتیجه برای رسیدن به نتیجه موردعلاقه خود از فرزندتان سوءاستفاده کرده‌اید و باعث شده‌اید درباره غذا خوردن و یا نخوردن برخی از غذاهای خاص حساس شود. به‌جای این کار می‌توانید فرزند خود را به خوردن غذاهای سالم تشویق نموده و فرایند غذا خوردن را آن‌قدر جدی نگیرید.
۶. “تو درست مانند مادرت (یا پدرت) هستی.”
هرچند گفتن این جمله به شرایط بستگی دارد اما تکرار آن چندان صلاح نیست. حتی اگر برای شوخی گفته شود بازهم بر روی کودک تأثیر گذاشته و ذهنیت او درباره یکی از والدین را زیرسوال می‌برد. گفتن این جمله رابطه شما و فرزندتان را خدشه‌دار می‌کند، مخصوصاً اگر با عصبانیت گفته شود. زیرا در آن صورت نشان می‌دهد که از رابطه‌تان راضی نیستید و فرزندتان دراین‌باره نگران می‌شود. ناخودآگاه او تحت تأثیر قرارگرفته، اعتمادبه‌نفسش کاهش‌یافته و حتی در مدرسه هم دچار مشکل می‌شود. بنابراین از مقایسه کردن فرزند با همسرتان خودداری کرده و حتی در این مورد شوخی هم نکنید. اگر نسبت به همسرتان انتقادی دارید آن را در غیاب فرزندتان بازگو کنید.
۷. “نمی‌خواهم دیگر صدایت را بشنوم.”
گاهی اوقات کودکان شیطنت می‌کنند و شما به‌عنوان والدین وظیفه دارید آن‌ها را کنترل کنید. البته والدین نباید مانع از شیطنت و سروصدای کودکان شوند زیرا اقتضای سنشان است و گاهی اوقات نشانه هوش و خلاقیت سرشارشان می‌باشد. با گفتن اینکه نمی‌خواهید صدایشان را بشنوید به‌طور غیرمستقیم نشان می‌دهید که از حضورشان در زندگی خشنود نیستید. ازآنجایی‌که کودکان نمی‌توانند عبارت‌ها را از هم تشخیص دهند با شنیدن این جمله احساس گناه و اضافه بودن می‌کنند. پس به‌جای اینکه خشن شوید و از این عبارات استفاده کنید، بهتر است با لحن آرام فرزندتان را کنترل کنید.
۸. “اگر به خاطر من این کار را انجام دهی، برای همیشه دوستت خواهم داشت.”
همان‌طور که می‌دانید والدین نسبت به فرزندشان یک حس بی‌قیدوشرط دارند، اما گفتن این جملات نشان می‌دهد که عشق آن‌ها نسبت به کودک شرطی و به دلیل انجام دادن کار و یا رسیدن به هدف خاصی است. درنتیجه بر روی کودک تأثیر منفی گذاشته و روحیات او را در بزرگ‌سالی و در رابطه با دیگران، زیرسوال می‌برد.
همچنین تکرار این عبارات باعث می‌شود که کودک فقط به فکر دیگران باشد و به‌جای اولویت قرار دادن اهداف خود، سعی در خوشنود کردن دیگران باشد. بنابراین باید همیشه به فرزند خود یادآوری کنید که او را دوست دارید و عشق شما نسبت به او یک عشق بی‌قیدوشرط است.