استفاده از زبان مادری برای تحریک کودک
ـ با زبان اشاره با کودک بازی نکنید: او کاملاً حرفهای شمارا میفهمد. از همین الآن
لغات را در ذهن او جا بیندازید. کودکان در حدود ۲ سالگی حرف میزنند اما شروع
یادگیری زبانشان، از قبل از به دنیا آمدن است؛ بنابراین، لازم است شما در تعامل
اولیه با نوزادتان با او زیاد حرف بزنید. با صدایی رسا، با لبخند فراوان، با تأکید
بر لغات کلیدی و با استفاده از شعرهای کودکانه با اوحرف بزنید. حرف زدن با او
بهترین بازی با نوزاد در این سن است.
ـ نوزادان تکرار را دوست دارند: شما میتوانید یک شعر یا یک جمله آهنگین را چندین
بار در روز برایش تکرار کنید. این کار به یادگیری او کمک کرده و او کمتر نق میزند.
ـ برای او بسیار آواز بخوانید: وقتی مشغول کار خانه هستید، فعالیتهای خود را به
شکل شعر درآورده و با صدایی رسا برایش بخوانید. سعی کنید صدایتان ریتمی شاد داشته
باشد. نوزاد شما با صدای آهنگینتان شروع به تحرک میکند و این فعالیت به رشد مغزی
او کمک زیادی میکند. کودکان ریتمهایی را که میشناسند، دوست دارند.
اگر نمیتوانید تمام روز با کودک بازی کنید و با او
حرف بزنید، نگران نشوید. اگر چندین ساعت با کودک تنها بودید، مجبور نیستید که مدام
با او حرف بزنید. شما میتوانید بیشترین و بهترین تعامل را با او وقتی از خواب
بیدار میشود و شیر میخورد یا پوشکش را عوض میکنید، داشته باشید.
بازی با نوزاد و تحریک حواس مختلف
بهترین روش بازی با نوزاد تحریک حواس پنجگانه او
است:
ـ قدرت بینایی نوزاد هنوز به اندازه شما خوب نیست
اما او میتواند شکلها را از نزدیک دیده و تشخیص دهد. میتوانید او را در آغوش
گرفته و درخانه یا باغ بچرخانید و هر آنچه را که میبیند، برایش نام برده و توصیف
کنید. بگذارید چشم او اشکال را بهتر ببیند.
ـ با اسباب بازی های موزیکال بازی کنید و برایش
شعر خوانده یا موسیقی بنوازید.
ـ مدتی قبل از اینکه نوزاد بتواند بازی کند و اشیاء
را به دست بگیرد، شما با او بازیهای لامسهای کنید و او را تحریک حسی کنید. مثلاً
گونه کودک را لمس کنید یا پارچهای با بافتهای مختلف روی پوست صورتش بکشید و
متناسب با بازیهای داخل اتاق و بیرون از اتاق درباره گرمی و سردی هوا با او حرف
بزنید.
ـ کودکان حرکت کردن را دوست دارند. این کار باعث میشود
آنها حس تعادلشان را رشد دهند؛ بنابراین وقتی او را در آغوش گرفته و راه میروید،
به آرامی تکانش دهید. هیچ گاه کودک را خیلی بالا و پایین نکنید. کودکان تاب خوردن
را دوست دارند و این کار باعث میشود حس تعادلشان رشد کند اما تا قبل از وقتی که
توانایی نشستن روی تاب را پیدا نکردهاند،
آنها را روی تابهای پارک قرار ندهید و مراقبشان
باشید. البته در برخی از وسایل سیسمونی تابهای مخصوصی برای نوزادان طراحی شده
است. اگر در خانه صندلی متحرک دارید، میتوانید او را در آغوش گرفته و با او تاب
بخورید.
ـ با او بازی اجزای بدن انجام دهید. نوزاد بیشترین
تحریک حسی را از طریق تماس بدنی به دست میآورد؛ بنابراین، یادگیری او از این طریق
بیشتر است و بازی بسیار مناسب برایش، بازی با اعضای بدن است. در این بازی بهتر است
او را از نوک سر تا پا لمس کرده و هر ناحیه از بدن را نام برده و از نوزاد بپرسید: «چشمت کو؟»، «لبت کو؟»، «گوشات کو؟» و… این ریتم تکرارشونده و همراه با تحریک حواس، کودک را
بسیار مشتاق بازی کرده و برایش لذتبخش است.
ـ تمیزبازی: وقتی در حال رسیدگی به امورات
روزمره او هستید یا پوشکش را تعویض میکنید، بعد از آنکه کودک تمیز و سر حال شد،
یک دستمال برداشته و صورتش را تمیز کنید و دستمال را روی قسمتهای مختلف بدنش
بکشید.
ـ یکی از بهترین بازیها برای نوزادان، بازی «دالی
موشه» است. در این بازی دستتان را جلوی صورتتان گذاشته و بعد باز کنید و بگویید:
«دالی موشه». کودکان در حدود ۹ ماهگی نمیفهمند که شما هنوز پشت دستها پنهان
هستید و وقتی چهرهتان را نمیبینند، فکر میکنند که شما رفتید. وقتی «دالی» میگویید،
میفهمند که شما هنوز هستید.
این بازی برای کاهش اضطراب جدایی کاربرد دارد. وقتی
کودک بزرگتر میشود، سعی میکند، پشت دستها دنبال شما بگردد. کمی بعد، بازی را
هیجانانگیزتر کنید. در این بخش، صورت خود را با یک روسری بپوشانید و به او اجازه
دهید دنبالتان بگردد. بازی دالی موشه را میتوانید با دو کاسه پلاستیکی و یک میوه
انجام دهید. میوه را زیر یکی از کاسهها
پنهان کرده و از کودک بخواهید تا میوه را پیدا کند و به او بگویید: «دالی سیب
قرمزه». این بازی حس کنجکاوی کودکان را تقویت میکند.