شست‌وشوی مغزی، کنترل ذهنی و جنبش‌های نوپدید دینی

شست‌وشوی مغزی، کنترل ذهنی و جنبش‌های نوپدید دینی

سميه شاه‌حسيني[1]

 چکیده

جنبش‌هاي جديد معنوي، داراي آداب، مناسك و حتي قوانيني متفاوت از بستر فرهنگي، اجتماعي و اعتقادي هستند كه از آن برآمده‌اند. آنان به‌منظور ترويج باورهاي خود و به‌دست آوردن پيروان براي كيش جديد به راه‌هاي متعددي متوسل مي‌شوند. فرقه در فرآيند جذب افراد، با استفاده از فريب،‌ عرضه اطلاعات نادرست در مورد آنچه درون فرقه مي‌گذرد و هر روش ديگري كه بیشتر تحميلی رواني بدون آثار جسماني است به‌ تبليغ آموزه‌هاي فرقه‌اي مي‌پردازند.

هدف اصلي ما در اين نوشتار، بررسي و تجزيه و تحليل تكنيك‌هاي رواني مورد استفاده، توسط فرقه‌ها و نحوه اثر آنها است و اينكه چرا اين روش‌ها غيرمستقيم ناميده مي‌شوند. در ادامه به فرآيندهاي كنترل ذهني، شست‌وشوي مغزي و روش‌هاي ظريفي مي‌پردازيم كه به‌طور ناآشكار، ذهن افراد درگير در فرقه‌ها را ماهيتي متفاوت مي‌دهد.

واژگان كليدي: فرقه، جنبش‌هاي جديد معنوي، تكنيك‌هاي كنترل ذهني،‌ شست‌وشوي مغزي.

 

 

Brainwashing, mental control, and new religious movements

 

Somayyeh Shahhosseini[2]

Abstract:

New spiritual movements have rituals, norms, and even different laws which are received from the cultural, social and religious background they have emerged from. They grab too many ways to promote their followers. In this process by using deception and supplying inaccurate information about what is going on inside the sect and also by using any other psychological method which have no physical effects, to attract people and promote sectarian doctrines. Our main purpose in this paper is to examine and analyze the psychological techniques used by the new spiritual movements, their mode of action, and to show why these methods are called indirect. In the sequel, we deal with processes of mental control, brainwashing and subtle methods that change the minds of people in a different way.
Key words: Denomination, New spiritual movements, mental control techniques, Brainwashing.

 

[1]. دانشجوي كارشناسي ارشد روانشناسي تربيتي.

[2] . MA in Educational Psychology.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

مصاحبه: چیستی و چرایی تربیت تبلیغی در مصاحبه با دکتر اعرافی

مصاحبه: چیستی و چرایی تربیت تبلیغی در مصاحبه با دکتر اعرافی

به نظر می‌رسد تربيت تبليغي يك معني بيشتر ندارد و آن عبارت است از انتقال و تثبيت مباني و روش‌های صحيح و مؤثر علمي و عملي تبليغ در عمق جان مخاطب، به‌گونه‌ای كه خود به يك مبلغ مؤفق تبديل شود...
مصاحبه: چیستی و چرایی تربیت تبلیغی

مصاحبه: چیستی و چرایی تربیت تبلیغی

با توجه به وجوه اشتراک بین تبلیغ و تربیت که مهم‌ترین آنها، هدفمند و نظامدار بودن و داشتن اجزای مشترک بین این دو مفهوم است؛ بنابراین یک مبلغ می‌تواند یک مربی در حوزۀ تربیت تلقّی شود. لوازم این امر عبارت است از...
مصاحبه با دکتر حسینعلی رحمتی

مصاحبه با دکتر حسینعلی رحمتی

مدتي قبل ساعت يك يا دو بعد از نیمه‌شب بود كه هنگام كار با اينترنت متوجه شدم يكي از جوان‌هایی كه می‌شناختم، به‌قول‌معروف «آنلاين» است؛ وقتي از او پرسيدم چرا اين وقت شب نخوابيده است، گفت: «الان برنامه‌هاي «وايبر»، «واتس آپ» و «لاين» در تلفنم فعال است و با چند نفر از دوستانم با اين برنامه‌ها در تماس هستم». طبیعتاً اگر شما از والدين اين جوان دربارة اين برنامه‌ها سؤال كنيد ممكن است اصلاً نام آنها را هم نشنيده باشند، چه رسد به اینکه از آنها استفاده كنند يا از خوب و بد آنها خبر داشته باشند. اين تفاوت و فاصله بين والدين و فرزندان را می‌توان «شكاف ديجيتالي» ‌بين دو نسل ناميد.
مصاحبه با حجت الاسلام دكتر عليرضا قائمی نيا

مصاحبه با حجت الاسلام دكتر عليرضا قائمی نيا

بايد در اين جدال معايب «عرفان سنتي» را دنبال كرد. همان‏ظور كه بايد معايب عرفان‏هاي جديد را مورد بررسي قرار داد و به سمتي رفت كه عرفان اسلامي از لحاظ ادبيات و محتوايي مشكلات بشر جديد را حل كند.
  مصاحبه با محمد حسين كياني

مصاحبه با محمد حسين كياني

به راستي اين پديده چه عنواني دارد؟ «جنبش‏هاي نو پديد ديني»؟ «جنبش‏هاي نوپديد معنوي»؟ «اديان جديد»؟ «اديان بديل»؟ «عرفان سكولار»؟ آيا «عرفان كاذب» عنوان درستي براي اين پديده هست؟!

پر بازدیدترین ها

مصاحبه با دکتر حسینعلی رحمتی

مصاحبه با دکتر حسینعلی رحمتی

مدتي قبل ساعت يك يا دو بعد از نیمه‌شب بود كه هنگام كار با اينترنت متوجه شدم يكي از جوان‌هایی كه می‌شناختم، به‌قول‌معروف «آنلاين» است؛ وقتي از او پرسيدم چرا اين وقت شب نخوابيده است، گفت: «الان برنامه‌هاي «وايبر»، «واتس آپ» و «لاين» در تلفنم فعال است و با چند نفر از دوستانم با اين برنامه‌ها در تماس هستم». طبیعتاً اگر شما از والدين اين جوان دربارة اين برنامه‌ها سؤال كنيد ممكن است اصلاً نام آنها را هم نشنيده باشند، چه رسد به اینکه از آنها استفاده كنند يا از خوب و بد آنها خبر داشته باشند. اين تفاوت و فاصله بين والدين و فرزندان را می‌توان «شكاف ديجيتالي» ‌بين دو نسل ناميد.
 مصاحبه باحجت‏ الاسلام حميد رضا مظاهري‏ سيف

مصاحبه باحجت‏ الاسلام حميد رضا مظاهري‏ سيف

با كدام مباني؟ ما که درباره عرفان‏هاي كاذب در حوزه علميه قم كار كنيم مي‏گويند اسم «عرفان» را نياوريد! ما مي‏خواهيم نقد كنيم، مي‏گويند «عرفان» يعني چه؟ همه‏ي «عرفان» كاذب است! صادق آن هم كاذب است
 مصاحبه باآيت الله محمد حسن فاضل گلپايگاني

مصاحبه باآيت الله محمد حسن فاضل گلپايگاني

از آن جهت که ديد عرفان در مملکت ما كارايي زياد دارد، بخصوص الان که پُل عرفان در دنيا پيش‏روي مي‏كند. دشمنان براي اينكه بتوانند اهداف خودشان را از پل عرفان پياده كنند سرسختانه كار مي‏كنند. البته ما خودمان را بايد خيلي آماده بكنيم
مصاحبه: چیستی و چرایی تربیت تبلیغی در مصاحبه با دکتر اعرافی

مصاحبه: چیستی و چرایی تربیت تبلیغی در مصاحبه با دکتر اعرافی

به نظر می‌رسد تربيت تبليغي يك معني بيشتر ندارد و آن عبارت است از انتقال و تثبيت مباني و روش‌های صحيح و مؤثر علمي و عملي تبليغ در عمق جان مخاطب، به‌گونه‌ای كه خود به يك مبلغ مؤفق تبديل شود...
مصاحبه: چیستی و چرایی تربیت تبلیغی

مصاحبه: چیستی و چرایی تربیت تبلیغی

با توجه به وجوه اشتراک بین تبلیغ و تربیت که مهم‌ترین آنها، هدفمند و نظامدار بودن و داشتن اجزای مشترک بین این دو مفهوم است؛ بنابراین یک مبلغ می‌تواند یک مربی در حوزۀ تربیت تلقّی شود. لوازم این امر عبارت است از...
Powered by TayaCMS