کلمه بازی معمولاً ما را بهاشتباه
میاندازد و از بازی بهعنوان ابزار سرگرمی یاد میشود؛ و بسیاری از آسیبهایی که
برای ما در جامعه متصور است، به سبب تلقی اشتباه از کلمه بازی است. یادمان نرود بازیهای
رایانهای ابزار سرگرمی صرف نیستند؛ درعینحال که یک سرگرمی بسیار پرطرفدار هستند.
بازی رایانهای یک صنعت بسیار پرطرفدار است؛ صنعت به این معنا که بسیار پولساز
است و در جایگاه چند رسانة برتر در حوزه اقتصادی است؛ اما بازیهای رایانهای فقط
سرگرمی نیست و فقط صنعت هم نیست، بازی رایانهای یک ابزار رسانهای تعاملی است؛ و
اگر ما باور کنیم بازیهای رایانهای ابزار سرگرمی تعاملی هستند، ما خیلی جدیتر
با آن برخورد میکنیم؛ برای اینکه در حقیقت با این بازی و با این رسانه بیشتر آشنا
شویم، بهتر است چند مقایسه داشته
باشیم. اولین آن میزان ساعت استفاده کاربران از بازیهای کامپیوتری است. همینجا
در همین جمع ما از ده ساعت تا 400-500 ساعت اسامی بازی را آوردیم که گیمرها وقت
خودشان را برای یک بازی تا 500 ساعت صرف کردهاند. ما در برخی بازی آنلاین داریم
که بالای ده هزار ساعت یک کاربر وقت خود را صرف یک بازی رایانهای کرده است. مطمئناً
نسبت به صنایع و رسانههای فیلم سینمایی که ما نهایتاً روی یک فیلم سینمایی چقدر
وقت میگذاریم؟ یک ساعت، یک ساعت و نیم، سه ساعت، آیا قابل قیاس است با صنعتی که یکگیمر
از یک ساعت، ده ساعت و ده هزار ساعت صرف آن میکند؟
اما ویژگی اصلی رسانه بازیهای
کامپیوتری، این است که یک رسانه تعاملی است، به این معنی که ممکن است که شما یک
فیلم سینمایی هیچوقت انتهای آن عوض نمیشود، ولی شما یک بازی رایانهای را بارها
و بارها میتوانید انجام دهید و هر دفعه با توجه به انتخاب شما، اتفاق جدیدی در
این رسانه افتد و همین باعث میشود که کاربران ما بهشدت وقت بیشتری را صرف این
رسانه کنند؛ و چون میزان سود این صنعت و رسانه بسیار بالاست، به طبع بسیاری از شرکتها
وارد این حوزه شدهاند؛ اما در گام اول، سواد دیجیتالی ببینید اصلاً بازیهای رایانهای
و ویدئویی چه هستند و چگونه مورداستفاده قرار میگیرند؟ ممکن است بعضی از دوستانی
که در این جمع گیمر هستند، یکی از این بحثها برایشان تکراری باشد و ممکن است بعضی
از والدین، اسامی بعضی از کنسولها را تابهحال نشنیده باشند؛ بنابراین سعی میکنم
این قسمت را سریعتر رد شویم و صرفاً با این کلیدواژهها آشنا شوند.
مطمئناً همانطور که بیان شد، در
گام اول، رعایت رژیم مصرف رسانهای بهصورت جدی میتواند در این به ما کمک کند. رعایت
ردهبندی سنی بازیهای رایانهای بسیار مهم است، اگر مراجعه کنید ما میبینیم که
بسیاری از نهادها در کشورهای مختلف، موظف هستند بازیهای رایانهای و گرمی را ردهبندی
کنند. بهعنوانمثال، ردهبندی ESRB در ایالت متحده آمریکا یا ردهبندی pegi در اتحاد
اروپا، از این جمله است؛ ما ردهبندی تحت عنوان ردهبندی ESRA داریم که بازیها
را در ایران را ردهبندی کرده است. پس در رژیم مصرف رسانهای، یکی از سؤالات این
است که چه کسی، چه چیزی را بازی کند؟ شما با مراجعه به سایت بنیاد بازیهای رایانهای
به آدرس Ircj.ir میتوانید لیست بازیهای مجاز را انتخاب کنید و درعینحال
ردهبندی بازی را ببینید؛ مطمئناً همه ما نمیتوانیم همه بازیها را انجام دهیم و
هر کس با توجه به سبک علاقه خودش برخی از بازیها را انتخاب میکند؛ برخی از
مربیان و والدین علاقه به این بازیها ندارند و بهعنوان راهنما به گیمرها مطرح
کنند که آیا این بازی به درد شما میخورد یا نه؟
با مراجعه به این سایت بهراحتی میتوانید
بازی کنید؟ بازیها را رعایت کنید؛ مکان بازی، ما معمولاً میبینیم مکان بازی گیمرها
اتاق خصوصی آنهاست. کامپیوتر شخصی، لبتاب شخصی، گوشی هوشمند شخصی و تبلت شخصی، این
میتواند بهصورت جدی زمینههای برخی از آسیبها را فراهم کند؛ اما نظارت والدین
در فضای مجازی چیست؟ نکته خیلی مهم این است که آیا صرفاً ایجاد محدودیت صرف میتواند
برای کاربران مؤثر باشد و مصونیت بخش باشد، مطمئناً خیر، در عصر دیجیتالی راهکاری
که بهعنوان راهکار نظارتی مطرح میشود، نظارت والدین در فضای مجازی از جنس مشارکت
و همراهی است. چند تا از پدر و مادرها حین انجام بازی کامپیوتر فرزندتان علیرغم
اینکه علاقهای به حوزه بازی رایانهای ندارید، صرفاً کنار فرزندتان نشستهاید و
بازی کردن فرزندتان را دیدهاید و یا آنها را همراهی نمودهاید؟