ساختار‌ و توانایی‌های تعالی‌بخش انسان

ساختار‌ و توانایی‌های تعالی‌بخش انسان

حسین جماعتی[1]

چکیده

انسان‌شناسى بخشى از جهان‌بینى و نیز بخش قابل توجهى از معرفت دینى را تشکیل می‌دهد؛ معرفتى که به انسان کمک می‌کند تا از خُسران و انحطاط بپرهیزد و در امان بماند و به رستگاری و تقرّب به خدا نائل آید. شناخت ساختار تعالی‌بخش آدمى و توانایی‌هاى فطرى او اساس فهم و معرفت نسبت به مهم‌ترین مسائل علوم انسانی است. اگر جهان‌بینى ما مادى باشد، در مورد انسان و فضایل و رذایل او یک نوع قضاوت خواهیم كرد. بر ‌عكس، اگر جهان‌بینى ما الهى باشد، در مورد انسان و عناصر شخصیتى و ماهیت وى، به‌نوعی دیگر قضاوت خواهیم نمود. طبیعتاً نظام اخلاقى ما بر اساس هر یک از این دو جهان‌بینى متفاوت می‌شود. كسانى كه تنها به ساختار و جنبه‌هاى مادى انسان می‌نگرند، در حقیقت کمترین و کوچک‌ترین بخش از وجود انسان را شناخته‌اند، درحالی‌که اصول اخلاقى و انسانی باید بر اساس شناسایى تمام وجود انسان (اعم از جسم و روح) مورد بررسى قرار گیرد؛ در همین راستا، نگارنده در این مقاله تلاش می‌کند تا بخشى از معرفت وحیانى؛ یعنی ساختار و توانایی‌های تعالی‌بخش انسان را بر اساس آموزه‌های دینی بیان نماید؛ زیرا آگاهی از ساختار و توانایی‌های معنوی و متعالی آدمی، راهنماى انسان در زندگى و رفتارش خواهد بود.

واژگان کلیدی: انسان، انسان‌شناسی، ساختار فطری، معرفت، استعداد معنویت.

 

 

The structure and abilities of human being for transcending

Hossein Jamaati[2]

Abstract:

Anthropology is a part of a worldview as well as a significant part of religious knowledge, which helps a person to avoid loss and degeneration and to remain safe to achieve salvation. Understanding the human excellence and his abilities is the basis of understanding of the most important issues in anthropology. If we have a materialistic worldview, we will judge about humanity and his virtues and vices in a way which completely different from the situation that we have a divine worldview to will judge about man and his personality elements and his nature. Naturally, our moral system varies according to each of these two worldviews. Those who only see the material aspects of mankind, in fact, have recognized the smallest part of human existence, while the moral and human principles must be examined on the basis of the identification of all human existence (body and soul). The author in this paper tries to express a part of the structure and abilities of human being which guide the man in his life and behavior based on religious teachings.

Key words: human, anthropology, natural structure, knowledge, talent of spirituality.

 

[1] پژوهشگر حوزوی

[2]. Researcher in Seminary school.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

آیه «وَ وَجَدَكَ عائِلاً فَأَغنى»، قطره ای از دریای فضائل بی نظیر حضرت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها)

آیه «وَ وَجَدَكَ عائِلاً فَأَغنى»، قطره ای از دریای فضائل بی نظیر حضرت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها)

بسیاری از مفسران شیعه و سنی در تفسیر آیه «وَ وَجَدَكَ عائِلاً فَأَغنى»، تصریح کرده اند بی نیازی رسول خدا (صلی الله علیه وآله) به واسطه اموالی بوده است که حضرت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها)، مجاهدانه و مخلصانه آن اموال را به پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله)، تقدیم فرمود. از این رو می توان آیه مذکور را در واقع، قطره ای از دریای فضائل بی نظیر حضرت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها) تلقی کرد.
پاسخ به سخنان خلاف اسلام مولوی محمد عثمان قلندرزهی امام جمعه مسجد الخلیل خاش

پاسخ به سخنان خلاف اسلام مولوی محمد عثمان قلندرزهی امام جمعه مسجد الخلیل خاش

سالیان متمادی است که مولوی محمدعثمان قلندرزهی، امام جمعه مسجد جامع الخلیل خاش، در خطبه‌های نماز جمعه یا در درس تفسیر خود یا در سخنرانی‌های خود که غالب آن‌ها در کانال رسمی دفتر او به‌صورت کلیپ یا صوت یا متن منعکس شده است، مباحثی در میان سخنرانی‌های خود مطرح می‌کند که پیامد آن چیزی جز تکفیر مسلمانان و مشرک دانستن آن‌ها و ترویج عقیده وهابیت تکفیری نیست.
دوستی با مؤمنان و دشمنی با دشمنان

دوستی با مؤمنان و دشمنی با دشمنان

این نوشتار قصد دارد بخشی از آیه ۲۹ سوره «فتح» را که درباره ویژگی های ممتاز رسول الله له و یاران واقعی ایشان نازل شده است تبیین کند
مجاهدان متحد، محبوبان خدا

مجاهدان متحد، محبوبان خدا

وحدت مجاهدان در راه خدا از دیدگاه آیات و روایات اهمیت بسزایی در اسلام دارد. وجود اختلاف ها و نزاع ها میان مجاهدان و جبهه مقاومت یکی از ترفندهای دشمنان اسلام است
مسئله فلسطين از دیدگاه مقام معظم رهبری

مسئله فلسطين از دیدگاه مقام معظم رهبری

امروزه مسئله فلسطین، مسئله اول جهان اسلام و بشر است که در کانون تحولات جدید قرار دارد؛ تحولاتی که آمریکا و صهیونیستها در تلاش برای تغییر تاریخ و رقم زدن وقایع عظیم هستند. آغاز این تحولات به عملیات طوفان الاقصی در تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۳ (۱۵) مهر ماه ١٤٠٢) بر می گردد؛ زمانی که جنبش حماس حمله های خود به پایگاههای اسرائیلی را آغاز کرد.

پر بازدیدترین ها

بررسی مبانی قرآنی و روایی حمایت از مظلومان

بررسی مبانی قرآنی و روایی حمایت از مظلومان

ملاحظه تأکید سنت و روایات متعدد در باب حمایت از مظلومان، از خداوند متعال، پیامبر (صلی الله علیه وآله)، اهل بیت (علیهم السلام) و فقهای شیعه، نشان از اهمیت این مساله در منظومه اسلام و یکی از مسائل پر اهمیت در دین اسلام شمرده می شود. طبق مبانی قرانی و روایی اسلام همه مظلومان جهان، مورد حمایت هستند. دین، مذهب، رنگ، نژاد، جغرافیا، جنست و مانند آنها موجب ترک حمایت و دفاع از مظلومان نمی گردد. از آنجایی که برای برخی، شبهه و سوال است که چه نیازی به حمایت مستضعفین عالم است؟ و به چه دلیل نظام اسلامی به دیگر ملت های مستضعف در مقابل مستکبران حمایت می کند؟ لذا در این نوشتار بررسی می شود آیا حمایت از مظلومان طبق مبانی آیات و روایات است یا نه؟ با تحقیقاتی که انجام شده بدست می آید: آیات و روایات متعددی از اهل بیت (علیهم السلام) دلالت بر حمایت از مستضعفین و مظلومان جهان، دارد تا جایی که بسیاری از فقهای شیعه حمایت از مظلومان را در مقابل ظالم واجب شمردند.
بررسی تولد امام علی (علیه السلام) در کعبه از نگاه علمای شیعه و اهل سنت

بررسی تولد امام علی (علیه السلام) در کعبه از نگاه علمای شیعه و اهل سنت

یکی از شبهاتی که امروزه وهابی ها مطرح می کنند این است که امام علی (علیه السلام) در کعبه متولد نشده است و این تولد امام (علیه السلام) در کعبه فضیلتی برای امام (علیه السلام) شمرده نمی شود در حالی که با مراجعه با کتب علمای شیعه و اهل سنت دانسته می شود که علمای شیعه و بسیاری از علمای اهل سنت قائل هستند که امام علی (علیه السلام) در کعبه متولد شده است و این جزو مناقب و فضائل حضرت (علیه السلام) شمرده می شود. از باب نمونه به چند مورد از اقوال کلام علمای شیعه و اهل سنت اشاره می گردد.
برکات اجتماعی ظهور حضرت مهدی (عج) در روایات فریقین

برکات اجتماعی ظهور حضرت مهدی (عج) در روایات فریقین

به گواه روایات متعددی که در مصادر اسلامی (اعم از کتب روایی شیعیان و یا اهل سنت) نقل شده اند، عصر ظهور حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف)، را می توان عصری بی نظیر و آرمانی خواند که عموم آحاد بشریت در آن دوران، از برکات و ثمرات فراوانی متنعم خواهند بود. در این میان، آثار اجتماعی عصر ظهور را می توان یکی از مهم ترین جلوه های نزول برکات الهی در آن روزگار قلمداد کرد که بی تردید بیان و یادآوری روایات موجودی که محدثین مسلمان در این باره نقل کرده اند، نقش بسزایی در راستای تقویت فرهنگ انتظار در جامعه اسلامی خواهد داشت. از این رو نگارنده در نوشتار پیش رو با نیم نگاهی به روایاتی که شیعه و سنی در رابطه با برکات اجتماعی عصر ظهور حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه الشریف) نقل کرده اند، به برخی از این برکات اشاره می کند. شایان ذکر است نابودی ظلم، توسعه رفاه اجتماعی، از بین رفتن نا امنی، شکل گیری رضایت عمومی و تحقق وحدت از جمله مهم ترین برکات اجتماعی عصر ظهور هستند که نویسنده در این نوشتار، آن ها را بیان کرده است.
بررسی مفاهیم مشترک احادیث شیعه و سنی در مقوله استکبارستیزی

بررسی مفاهیم مشترک احادیث شیعه و سنی در مقوله استکبارستیزی

ملاحظه تأکید سنت و روایات متعدد در مقوله استکبار ستیزی و ظلم ستیزی، از پیامبر (صلی الله علیه وآله)، اهل بیت (علیهم السلام)، نشان از اهمیت این مساله در منظومه اسلام و یکی از مسائل پر اهمیت در دین اسلام شمرده می شود. طبق مبانی قرانی و روایی اسلام همه مسلمانان باید استکبار ستیزی و ظلم ستیزی و حمایت از مظلومان را جزو برنامه خودشان قرار بدهند. از آنجایی که برای برخی، شبهه و سوال است که چرا باید از مستکبرین عالم بیزاری جست و در مقابل آنها باید قیام شود؟ و به چه دلیل نظام اسلامی باید در مقابل مستکبرین و زورگویان بایستد و از ملت های مستضعف در مقابل مستکبران حمایت کند؟ لذا در این جستار بررسی می شود آیا احادیث شیعه واهل سنت دلالت بر استکبار ستیزی و ظلم ستیزی دارد یا نه؟ با تحقیقاتی که انجام شده بدست می آید: روایات متعددی از رسول الله (صلی الله علیه وآله) و اهل بیت (علیهم السلام) در منابع شیع و اهل سنت وارد شده است که مسلمانان باید در مقابل ظالم و مستکبر سکوت نکنند و به آنها کمک داده نشود و اسلام بر هر آیین و مکتبی برتری دارد.
آیه «وَ وَجَدَكَ عائِلاً فَأَغنى»، قطره ای از دریای فضائل بی نظیر حضرت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها)

آیه «وَ وَجَدَكَ عائِلاً فَأَغنى»، قطره ای از دریای فضائل بی نظیر حضرت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها)

بسیاری از مفسران شیعه و سنی در تفسیر آیه «وَ وَجَدَكَ عائِلاً فَأَغنى»، تصریح کرده اند بی نیازی رسول خدا (صلی الله علیه وآله) به واسطه اموالی بوده است که حضرت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها)، مجاهدانه و مخلصانه آن اموال را به پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله)، تقدیم فرمود. از این رو می توان آیه مذکور را در واقع، قطره ای از دریای فضائل بی نظیر حضرت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها) تلقی کرد.
Powered by TayaCMS