بازشناسی مؤلفه‌‌های تربیتی-دینی در مجموعۀ تلویزیونی «ماه‌‌عسل»؛ با تأکید بر سواد رسانه‌‌ای

بازشناسی مؤلفه‌‌های تربیتی-دینی در مجموعۀ تلویزیونی «ماه‌‌عسل»؛ با تأکید بر سواد رسانه‌‌ای

فاطمه سادات بیطرفان * / دکتر عباس شکاری **

 

هدف اصلی پژوهش حاضر، بازشناسی مؤلفه‌‌های تربیتی-دینی (شامل مؤلفه‌‌های سبک زندگی اسلامی) در مجموعۀ ‌‌تلویزیونی ‌‌«ماه‌‌ عسل» و نیز تحلیل میزان تأثیر این مجموعه بر ارتقای سطح سواد رسانه‌‌ای مخاطب است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و ‌‌روش، کیفی و تحلیل محتوا است. جامعۀ آماری این پژوهش، عبارت است از: تمامی قسمت‌‌های پخش ‌‌شدۀ مجموعۀ ‌‌تلویزیونی‌‌ «ماه ‌‌عسل» از رسانۀ ملی در سال‌‌های 1395-1392؛ روش نمونه‌‌گیری نیز از نوع غیر ‌‌احتمالیِ ‌‌‌ترجیحی‌‌(هدفمند) است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که ویژه ‌برنامۀ «ماه ‌‌عسل»، ضمن توجه به تمامی مؤلفه‌‌های سبک‌‌ زندگی ‌‌اسلامی و نیز سواد‌‌‌‌ رسانه‌‌ای (مدنظر ‌‌در پژوهش حاضر)، بیشترین تأکید را بر روی مؤلفۀ «خانواده» در سبک‌‌ زندگی ‌‌اسلامی و مؤلفه‌‌های «شناختی» و «عاطفی» در سواد رسانه‌‌ای داشته است؛ همچنین روش ارائۀ این مؤلفه‌‌ها و دیگر مؤلفه‌های تربیتی در این مجموعۀ‌ تلویزیونی، استفاده از روش غیرمستقیم تربیتی، یعنی اسوه سازی و خلق اسطورۀ تربیت دینی است؛ نتایج همچنین بیانگر این نکته است که این ویژه‌ برنامه با تأکید بر اصول «اخلاق‌‌مداری» ‌‌و «توجه به تفاوت‌‌های اجتماعی»، به‌نوعی تربیت‌‌ تبلیغی محسوب می‌شود.

واژگان كليدي: سبک ‌‌زندگی ‌‌اسلامی، سواد رسانه‌‌ای، مجموعۀ تلویزیونی ماه‌‌عسل، تربیت ‌‌تبلیغی، تحلیل محتوا.

 

پی‌نوشت‌ها

*. کارشناس‌‌ارشد روان‌‌شناسی‌‌ تربیتی دانشگاه ‌‌کاشان؛ دانشجوی کارشناسی‌‌ارشد فلسفۀ آموزش‌‌ و‌‌ پرورش دانشگاه‌‌ شهید بهشتی Email: fatemehbitarafan@yahoo.com .

** . عضو هیئت علمی دانشگاه‌‌ کاشان Email: shekarey@kashan.ac.ir .

برای دانلود متن کامل این مقاله به پیوست مراجعه نموده یا اینجا کلیک نمایید.

 

تشخيص عناصر التربوية- الدينية في مسلسل "شهر العسل" التلفزيوني:
مع التأكيد على محو الأمية الإعلامية

 

فاطمه سادات بيطرفان

 عباس شکاری  

 

الهدف الأساسي من هذه الدراسة هو التعرف على عناصر التربوية الدينية (حاوٍ على عناصر نمط الحياة الإسلامية) في المسلسل التلفزيوني «شهر العسل»، وكذلك تحليل مدى تأثير هذا المسلسل على تشجيع محو الأمية الإعلامية للجمهور. هذه الدراسة، من حيث الغرض هو عملي ومن حيث طبيعتها وأسلوبه نوعي وتحليلي. المجتمع الاحصائي لهذه الدراسة تتكون من جميع أجزاء المسلسل التلفزيوني «شهر العسل» التي تمّ بثّه باستخدام وسائل الإعلام الوطنية في السنوات 1395-1392، طريقة أخذ العينات هي أيضا نوع غير احتمالي (مستهدف). تشير نتائج الدراسة إلى أن خصوص برنامج "شهر العسل" ، مع الاهتمام بجميع مكونات نمط الحياة ومحو الأمية الإعلامية (المتوخى في هذا البحث) يؤكد على عنصر "الأسرة" في نمط الحياة الإسلامية. والعناصر "المعرفية" و "العاطفية" من محو الأمية وسائل الإعلام. وكذلك طريقة تقديم هذه العناصر والعناصر التربوية الأخرى في هذه السلسلة، استخدام الطريق غير المباشر يعني خلق القدوة وخلق الأسطورة التربوية الدينية، كما تشير النتائج إلى أن هذا البرنامج بالتحديد ، مع التركيز على مبادئ "الأخلاق" و "إيلاء الاهتمام للاختلافات الاجتماعية" ، يُعدّ بطريقة ما تبليغٌ تربويٌّ.

الكلمات المفتاحية: نمط الحياة الإسلامية، محو الأمية الإعلامية، المسلسل التلفزيونية «شهر العسل»، التبليغ التربوي، تحليل المحتوى

 

Analyzing Educative-religious elements in TV series “Mah-Asal": with an emphasis on media literacy

 

Fatemeh Sadat Bitarafan* / Abbas Shekarey**

 

 

The major aim of this study is to analyze the elements of Islamic lifestyle in the TV series "Mah-Asal" as well as analyzing the impact of this series on improving audience’s media literacy. This study, in terms of purpose, is applicable and in terms of the nature and method, is qualitative. Statistical population of this study consists of all parts of the broadcast of "Mah-Asal" on the national media (TV) from 2013 to 2016. Sampling method is also a Non-probable preferential (purposeful) one. findings showed that "Mah-Asal" beside the considering all elements of Islamic life style and also media literacy (considered in this study), has a high emphasis on the component of "family" in Islamic life style and the components of "Cognitive" and "emotional" in media literacy. The method of showing these elements and the other educational components in this TV series is the use of indirect educational method such as modeling and creation of educational religious myths. The results also implies that this special program, with emphasis on the principles of "morality" and "paying attention to social differences", is a kind of preaching education.

Key words: Islamic life style, media literacy, TV series “Mah-Asal”, educational preaching, Content analysis.

 

*. Master student in philosophy of education; shahid Beheshti University,
Email: fatemehbitarafan@yahoo.com.

** . Faculty member in University of Kashan, Email: shekarey@kashan.ac.ir.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

جدیدترین ها در این موضوع

سیرۀ اخلاقی رفتاری امام حسین (علیه السلام) و یارانش در جریان واقعۀ کربلا: (الگو و معیاری اخلاقی- رفتاری برای یک زندگی معنادار)

سیرۀ اخلاقی رفتاری امام حسین (علیه السلام) و یارانش در جریان واقعۀ کربلا: (الگو و معیاری اخلاقی- رفتاری برای یک زندگی معنادار)

ویژگی‌های زندگی معنادار نیز در سیرة امام علیهم السلام عمق داشتن و مهم بودن زندگی، هدف‌مداری، خودآگاهی و داشتن تصویری شفاف از اعمال خویش، اخلاقی بودن و رعایت ارزش‌ها و اصول اخلاقی در زندگی و بهره‌مندی از انسجام اخلاقی است؛ موفقیت‌آمیز بودن زندگی و نیل به برخی توفیقات در زندگی و خداباوری یا دین‌دار بودن زندگی ایشان و یارانش، نمود چشمگیری داشته و شواهد بسیاری برای آن وجود دارد؛ بنابراین امام علیه السلام و یاران باوفایش، الگوها و قهرمانان همیشگی زندگی معنادار هستند.
بررسی شیوه‌های تبلیغی حضرت نوح بر اساس نگرش قرآن

بررسی شیوه‌های تبلیغی حضرت نوح بر اساس نگرش قرآن

در میان پیامبران الهی، حضرت نوح (علیه السلام) جایگاهی ویژه‌ای در امر تربیت انسان و تبلیغ رسالت الهی دارد. طی بررسی‌‌های این مقاله، دعوت چهره‌‌‌به‌چهره و نهان یا آشکار، بیان صریح عقاید، مداومت در تبلیغ، بهره‌برداری از تمام فرصت‏ها و شیوه‏ها، نصیحت و خیرخواهی، عدم درخواست مزد، پرهیز از نومیدى و یأس، آزادمنشی در دعوت، برخورد استدلالى و منطقى، یادآورى نعمت‏هاى الهی، روش تبشیر و انذار، روش جدال احسن، پاسخ آرام و منطقى به شبهات و تهمت‏ها، برخی از روش‌های تبلیغی این پیامبر الهی را تشکیل می‌‌دهند که در این پژوهش سعی در کشف و تبیین آنها شده است
واكاوي مسئله جواز اقناع اندیشه مخاطب در تبلیغ دینی ناظر به منابع فقهي

واكاوي مسئله جواز اقناع اندیشه مخاطب در تبلیغ دینی ناظر به منابع فقهي

اقناع، فرایندی ارتباطی است که هدف اساسی آن، انتقال محتوا با تأثیرگذاری بر مخاطب است. بر اساس تعاریف، تبیین‌ها و شیوه‌های اقناعی موجود که برخاسته از دنیای غرب است و با اذعان برخی از اندیشمندان عرصه ارتباطات، تأثیرگذاری اقناعی در بسیاری از موارد در وضعیتی تحمیلی و با فریب اقناعی حاصل می‌شود.
بازشناسی مؤلفه‌‌های تربیتی-دینی در مجموعۀ تلویزیونی «ماه‌‌عسل»؛ با تأکید بر سواد رسانه‌‌ای

بازشناسی مؤلفه‌‌های تربیتی-دینی در مجموعۀ تلویزیونی «ماه‌‌عسل»؛ با تأکید بر سواد رسانه‌‌ای

هدف اصلی پژوهش حاضر، بازشناسی مؤلفه‌‌های تربیتی-دینی (شامل مؤلفه‌‌های سبک زندگی اسلامی) در مجموعۀ ‌‌تلویزیونی ‌‌«ماه‌‌ عسل» و نیز تحلیل میزان تأثیر این مجموعه بر ارتقای سطح سواد رسانه‌‌ای مخاطب است.
چیستی، چرایی و ضرورت سواد رسانه‌ای برای مبلغان

چیستی، چرایی و ضرورت سواد رسانه‌ای برای مبلغان

زندگي بشر در دنياي معاصر، محصور رسانه‌ها واقع شده كه به‌عنوان مهم‌ترین ابزار انتقال، به‌طور مداوم ساختار وجودي مخاطبان را هدف قرار داده‌اند؛ در این راستا با توجه به جنگ نرم، مبلغان ديني ناگزيرند جهت نشر معارف اسلامي به سواد ‌رسانه‌ای مجهز شوند.

پر بازدیدترین ها

بازشناسی مؤلفه‌‌های تربیتی-دینی در مجموعۀ تلویزیونی «ماه‌‌عسل»؛ با تأکید بر سواد رسانه‌‌ای

بازشناسی مؤلفه‌‌های تربیتی-دینی در مجموعۀ تلویزیونی «ماه‌‌عسل»؛ با تأکید بر سواد رسانه‌‌ای

هدف اصلی پژوهش حاضر، بازشناسی مؤلفه‌‌های تربیتی-دینی (شامل مؤلفه‌‌های سبک زندگی اسلامی) در مجموعۀ ‌‌تلویزیونی ‌‌«ماه‌‌ عسل» و نیز تحلیل میزان تأثیر این مجموعه بر ارتقای سطح سواد رسانه‌‌ای مخاطب است.
واكاوي مسئله جواز اقناع اندیشه مخاطب در تبلیغ دینی ناظر به منابع فقهي

واكاوي مسئله جواز اقناع اندیشه مخاطب در تبلیغ دینی ناظر به منابع فقهي

اقناع، فرایندی ارتباطی است که هدف اساسی آن، انتقال محتوا با تأثیرگذاری بر مخاطب است. بر اساس تعاریف، تبیین‌ها و شیوه‌های اقناعی موجود که برخاسته از دنیای غرب است و با اذعان برخی از اندیشمندان عرصه ارتباطات، تأثیرگذاری اقناعی در بسیاری از موارد در وضعیتی تحمیلی و با فریب اقناعی حاصل می‌شود.
سیرۀ اخلاقی رفتاری امام حسین (علیه السلام) و یارانش در جریان واقعۀ کربلا: (الگو و معیاری اخلاقی- رفتاری برای یک زندگی معنادار)

سیرۀ اخلاقی رفتاری امام حسین (علیه السلام) و یارانش در جریان واقعۀ کربلا: (الگو و معیاری اخلاقی- رفتاری برای یک زندگی معنادار)

ویژگی‌های زندگی معنادار نیز در سیرة امام علیهم السلام عمق داشتن و مهم بودن زندگی، هدف‌مداری، خودآگاهی و داشتن تصویری شفاف از اعمال خویش، اخلاقی بودن و رعایت ارزش‌ها و اصول اخلاقی در زندگی و بهره‌مندی از انسجام اخلاقی است؛ موفقیت‌آمیز بودن زندگی و نیل به برخی توفیقات در زندگی و خداباوری یا دین‌دار بودن زندگی ایشان و یارانش، نمود چشمگیری داشته و شواهد بسیاری برای آن وجود دارد؛ بنابراین امام علیه السلام و یاران باوفایش، الگوها و قهرمانان همیشگی زندگی معنادار هستند.
بررسی شیوه‌های تبلیغی حضرت نوح بر اساس نگرش قرآن

بررسی شیوه‌های تبلیغی حضرت نوح بر اساس نگرش قرآن

در میان پیامبران الهی، حضرت نوح (علیه السلام) جایگاهی ویژه‌ای در امر تربیت انسان و تبلیغ رسالت الهی دارد. طی بررسی‌‌های این مقاله، دعوت چهره‌‌‌به‌چهره و نهان یا آشکار، بیان صریح عقاید، مداومت در تبلیغ، بهره‌برداری از تمام فرصت‏ها و شیوه‏ها، نصیحت و خیرخواهی، عدم درخواست مزد، پرهیز از نومیدى و یأس، آزادمنشی در دعوت، برخورد استدلالى و منطقى، یادآورى نعمت‏هاى الهی، روش تبشیر و انذار، روش جدال احسن، پاسخ آرام و منطقى به شبهات و تهمت‏ها، برخی از روش‌های تبلیغی این پیامبر الهی را تشکیل می‌‌دهند که در این پژوهش سعی در کشف و تبیین آنها شده است
چیستی، چرایی و ضرورت سواد رسانه‌ای برای مبلغان

چیستی، چرایی و ضرورت سواد رسانه‌ای برای مبلغان

زندگي بشر در دنياي معاصر، محصور رسانه‌ها واقع شده كه به‌عنوان مهم‌ترین ابزار انتقال، به‌طور مداوم ساختار وجودي مخاطبان را هدف قرار داده‌اند؛ در این راستا با توجه به جنگ نرم، مبلغان ديني ناگزيرند جهت نشر معارف اسلامي به سواد ‌رسانه‌ای مجهز شوند.
Powered by TayaCMS