معرفی کتاب معنویت در سبد مصرف

معرفی کتاب معنویت در سبد مصرف

نویسنده کتاب معنویت در سبد مصرف بهزاد حمیدیه است. این کتاب توسط انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی منتشر شده است. هدف این کتاب آن است که با بررسی مبانی تحول مفهوم دین و عرفان در فرهنگ مصرفی، آشکار شود که آیا رشد معنویت‌های نوین و جنبش‌های نوپدید دینی، پس از یک دوره مؤثر عرفی‌سازی، به معنی بازگشت به دین و عرفان سنتی است یا تحول کیفی عمیقی در حال رخ دادن است؟

در این راستا دو مسئله فرعی این تحقیق، بدین قرارند: ارتباط جنبش‌های نوپدید دینی و معنوی با فرهنگ مصرفی چیست؟ و چه نقدهای الهیاتی و جامعه‌شناختی بر تحول‌های دین‌داری و عرفان گرایی قابل‌طرح‌اند؟

کتاب حاضر پس از مقدمه و تبیین چارچوب روشی و مفهومی در بخش اول، مشتمل بر هشت بخش دیگر است. در بخش دوم به معرفی دو پارادایم دین‌داری پیش از حاکمیت فرهنگ مصرفی، یعنی پارادایم تعالی‌گرا و پارادایم عرفی پرداخته است.

بخش سوم به تحلیل فرهنگ مصرفی و تحول‌های فرهنگی همبسته با آن اختصاص دارد. بخش چهارم تحول‌های مؤلفه‌های درون دینی یعنی«خدا» و «نجات» را در دوره پساسنت که از جمله، شامل دوره حاکمیت فرهنگ مصرفی نیز هست بررسی می‌کند. در بخش پنجم، تلاش شده در ابتدا به‌صورت توصیفی، تحول‌های اخیر در عرصه دین را نشان دهیم.

بخش ششم اصلی‌ترین قسمت این نوشتار است، تبیین پارادایمی مبانی مفهومی دین در فرهنگ مصرفی را بر عهده دارد. در بخش هفتم به بررسی وضعیت عرفان در هر یک از سه پارادایم دین‌داری پرداخته‌ایم. بخش هشتم به ملاحظه‌ای انتقادی اختصاص داده شده است. و نهایتاً بخش نهم درصدد جمع‌بندی بوده و درعین‌حال نیم‌نگاهی به وضعیت ایران دارد.

نویسنده در کتاب پژوهشی حاضر، با استفاده از روش جامعه‌شناختی درصدد اثبات این فرضیه برآمده است که در دوران معاصر پارادایم جدیدی با عنوان «پارادایم دین‌داری ابرعرفی» و یا به عبارتی تشدید «سکولاریته» در زمان کنونی برای دین‌داری رقم خورده است. بر این اساس نویسنده درصدد است علت رشد و توسعه حیرت‌انگیز جنبش‌های معنوی نوپدید در دهه‌های آخر قرن بیستم را تبیین کند. در این راستا ضمن معرفی دو پارادایم دین‌داری بیش از حاکمیت فرهنگ مصرفی یعنی پارادایم تعالی گرا و پارادایم عرفی و مقایسه آنها، نظرات پسامدرنیستی اندیشمندانی چون: «نیل بل»، «پاکولسکی ولش» ارائه و پس از آن تحول‌های مفهومی مؤلفه‌های درون دینی یعنی: «خدا» و «نجات» در دوره ی «پساسنّت» بررسی شده است. در پایان وضعیت عرفان در پارادایم‌های معرفی شده، تحلیل و به وضعیت ایران نیز در ارتباط با موضوع، اشاره شده است.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

No image

ملاحظاتی انتقادی درباره دیدگاه‌های دالایی‌لاما

از فرقه‌های مهم بودایی در تبت، فرقة «گه ـ لوگ ـ په» یا همان دالايي‌لاماست که به لاماییسم نیز مشهور است. مشهورترین رهبر این شاخه، تنزین گیاتسو، معروف به دالایی‌لامای چهاردهم است. عقاید گوناگون این شاخة بودایی، با تفاوت‌هایی، بیشتر بر پایة بودیسم سنتی شکل گرفته‌ است. دالایی‌لاما، عقایدی بحث‌برانگیز درباره خدا، هدف زندگی، شادی و مسائل اجتماعی ـ سیاسی مطرح کرده است. او دربارة دین، دیدگاهی پلورالیستیک دارد و به اصل وجود خدا یا خدایی شخصی معتقد نیست...
No image

بررسي مكانيسم‌هاي نفوذ و تغيير شيوه‌ي زندگي افراد توسط فرقه‌گرايي جديد

فرقه‌ها يا كيش‌ها، ساختارهاي پيچيده‌ي اجتماعي- اعتقادي‌ هستند كه در دنياي كنوني براي پر كردن خلاء ناشي از سكولاريته‌شدن جوامع، هرروزه بر دايره وسعت و قدرتشان افزوده مي‌شود. حضور يك رهبر كاريزماتيك در مرکز ساختار هرمي كه قرائتي شخصي‌شده از دين را عرضه مي‌كند، از مهم‌ترين ويژگي‌هاي فرقه‌ است.
No image

آسیب‌‏شناسی رابطه‏‌ی زنان و جنبش‏های نوپدید دینی

در دو دهه‏ی اخیر پای جنبش‏های نوپدید دینی در ایران نیز باز شده است. این جنبش‏ها در میان زنان و مردان پیروانی برای خود یافته‏اند. اما به‌نظر می‏رسد زنان بیشتر درگیر این جنبش‏ها شده‏اند و بیشتر نیز از عملکرد و تعلیمات این جنبش‏ها آسیب دیده‏اند. در این تحقیق دو پرسش اصلی مطرح می‏شود: چرا زنان به این جنبش‏ها می‏پیوندند؟ و چه آسیب‏هایی از این جنبش‏ها دریافت می‏کنند
No image

آسيب‌شناسي فرقه‌گرايي جديد در ايران (فرقه‌هاي عرفاني يا عرفان‌هاي فرقه‌اي؛ كداميك؟)

در دنياي كنوني، هرروزه بر قدرت فرقه‌ها يا كيش‌ها افزوده مي‌شود. نظام‌هاي پيچيده‌ي شست‌وشوي مغزي، كنترل ذهن و استثمار افراد، از ويژگي‌هاي بارز فرقه‌ها است.
زمینه‌های فرهنگی - اجتماعی گرایش به جنبش‌های نوپدید دینی در ایران (با تأکید بر عرفان حلقه و اکنکار)

زمینه‌های فرهنگی - اجتماعی گرایش به جنبش‌های نوپدید دینی در ایران (با تأکید بر عرفان حلقه و اکنکار)

هدف اصلی این مقاله تبيين زمينه‌هاي فرهنگي اجتماعي گرايش به جنبش‌هاي نوپديد ديني در ايران است. كه از طريق اهداف فرعي، شناخت سبك زندگي جامعه مورد مطالعه و جايگاه رهبران كاريزماتيك، شناخت جايگاه و نقش رسانه‌هاي نوين، تضاد ارزشي، بحران هويت و شناخت جايگاه و تمايل به التقاط‌گرايي پيروان اين جنبش‌ها تحقق مي‌يابد...

پر بازدیدترین ها

No image

آسيب‌شناسي فرقه‌گرايي جديد در ايران (فرقه‌هاي عرفاني يا عرفان‌هاي فرقه‌اي؛ كداميك؟)

در دنياي كنوني، هرروزه بر قدرت فرقه‌ها يا كيش‌ها افزوده مي‌شود. نظام‌هاي پيچيده‌ي شست‌وشوي مغزي، كنترل ذهن و استثمار افراد، از ويژگي‌هاي بارز فرقه‌ها است.
No image

ریاضت و حدود مشروع آن از منظر معصومين (ع)؛ در مواجهه با رویکرد صوفیانه

این نوشتار، تصویری از ریاضت مطلوب دینی از منظر قرآن و عترت (ع) است که شاخص‌های آن عمدتاً از احتجاجات معصومین(ع) با متصوفه‌ی زمانشان استنباط گردیده...
No image

بررسی ماهیت و سرچشمه عرفان صوفیانه

تصوف ازجمله پدیده‌هایی است که از سده دوم هجری قمری در عالم اسلام ظهور کرد. درباره ماهیت و سرچشمه تصوف، آرای گوناگونی وجود دارد. این آرا بیانگر این حقیقت است که هرکس از منظری به این جریان نگریسته و دورنمای دلپذیری از آن ترسیم کرده است که با تصوف کنونی فرسنگ‌ها فاصله دارد. تصوف اگرچه در دامن فرهنگ اسلام زاده شده؛ اما از سویی از گرایش‌های معنوی خارج از عالم اسلام اثر پذیرفته و از ‌دیگر سوی، با تکیه بر ذوق و استحسان و بدون بهره‌گیری از مبانی دینی، آداب و رسومی را پایه‌گذاری کرده که دست‌کم برخی از آنها با کتاب و سنت قطعی انطباق ندارد. ضمن آنکه از مشارب عرفانی دیگر ادیان و مکاتب نیز اثر پذیرفته است.
No image

آسیب‌‏شناسی رابطه‏‌ی زنان و جنبش‏های نوپدید دینی

در دو دهه‏ی اخیر پای جنبش‏های نوپدید دینی در ایران نیز باز شده است. این جنبش‏ها در میان زنان و مردان پیروانی برای خود یافته‏اند. اما به‌نظر می‏رسد زنان بیشتر درگیر این جنبش‏ها شده‏اند و بیشتر نیز از عملکرد و تعلیمات این جنبش‏ها آسیب دیده‏اند. در این تحقیق دو پرسش اصلی مطرح می‏شود: چرا زنان به این جنبش‏ها می‏پیوندند؟ و چه آسیب‏هایی از این جنبش‏ها دریافت می‏کنند
No image

بررسي مكانيسم‌هاي نفوذ و تغيير شيوه‌ي زندگي افراد توسط فرقه‌گرايي جديد

فرقه‌ها يا كيش‌ها، ساختارهاي پيچيده‌ي اجتماعي- اعتقادي‌ هستند كه در دنياي كنوني براي پر كردن خلاء ناشي از سكولاريته‌شدن جوامع، هرروزه بر دايره وسعت و قدرتشان افزوده مي‌شود. حضور يك رهبر كاريزماتيك در مرکز ساختار هرمي كه قرائتي شخصي‌شده از دين را عرضه مي‌كند، از مهم‌ترين ويژگي‌هاي فرقه‌ است.
Powered by TayaCMS