مؤمن باید هر کاری که میکند به بهترین وجه و در نهایت اتقان انجام دهد؛ او باید عادت کند که در همة امور، کار را به انتهاء رسانده، کمّاً و کیفاً به نحو تمام و کمال انجام دهد. اگر نقّاش است، بهترین نقّاش باشد؛ اگر بنّاست، بهترین بنّا باشد؛ اگر طلبه است، بهترین طلبه باشد؛ خلاصه اینکه در هر کار و هر رشتهای که وارد میشود، بهترین و عالیترین باشد؛ این نکته در مورد انفاق نیز صادق است؛ به این معنا که آدمی نباید اجناس و اشیاء غیر مرغوب یا کهنه را که خودش نمیپسندد، صدقه بدهد، بلکه سزاوار است که اجناس خوب، سالم، پاک را انفاق کند؛ چرا که خداوند میفرمایند: «لن تنالوا البر حتی تنفقوا مما تحبون[1]».
اگر انسان حال اتقان و جدّیّت را دنبال کرد، بهتدریج این حال در او ملکه شده و در همة امور به همین کیفیّت با اهتمام و نظم وارد میشود و در زوایای مختلف زندگی موفق میشود؛ و از همه مهمتر اینکه در امر آخرت و سلوک نیز همین جدّیّت وارد شده و اهمال، تسویف و تقصیر روا نمیدارد. علامه طهرانی در کتاب شریف روح مجرّد همین معنا را از مرحوم حضرت آقای حدّاد نیز نقل فرمودهاند: «یکبار (حضرت آقای حدّاد) فرمودند: خوب است وقتی انسان صدقات مستحبّه و خیرات خود را میدهد، آن را از پاکترین اقسام اموال خودش انتخاب کند. سوا کردن مال و قسم پست و مشکوک را به فقرا دادن، بالاخصّ به سادات، روا نیست؛ اتّفاقاً این در وقتی بود که حقیر مالی را به عنوان صدقات مستحبّه و امور خیّریة از ناحیه خود برای سیّدی فرستاده بودم، و وقت تعیین آن، قسمت پاک و بدون شبهه را برای خود و قسمت مشتبه و مجهولُ الحال را برای آن سیّد انتخاب نموده بودم، خدا میداند که از این عملِ من، جز خود من و خدا کسی مطلّع نبود؛ ایشان بهواسطة این اخبار، هم مرا مطلّع بر امر پنهانی نمودند و هم دستور عمل به آیة قرآن را دادهاند که: لن تنالوا البرّ حتّی تنفقوا مما تحبون؛ ابداً شما به بِّر و نیکی نمیرسید، مگر زمانیکه در راه خدا انفاق کنید از آنچه را که دوست میدارید!».[2]
برگرفته از نور مجرد
پینوشتها
[1]- صدر آیة 92، از سورة 3، آل عمران.
[2] ـ روح مجرّد، ص 109 و 110.