مؤلفه‌های صراط سلوک (با رویکردی به آیات و احادیث)

مؤلفه‌های صراط سلوک (با رویکردی به آیات و احادیث)

 محمدجواد رودگر[1]

چکیده

بیان صراط سلوک و تبیین مؤلفه‌های آن با رویکردی به آیات و احادیث، از مباحث زیرساختی سیر و سلوک به‌سوی خدا است و از آنجایی که در سیر و سلوک با عناصری مثل سالک، مسلک، مسلوک‌الیه و سلوک مواجه هستیم، ضرورت علمی - پژوهشی پیرامون معنا و مؤلفه‌های صراط سلوک را نمایان ساخته و لازم است به این پرسش محوری پاسخ دهیم که اگر صراط سلوک در متن وجود سالک تعبیه شده و سالک در حقیقت وجودی خویش، یعنی مسلک، به سلوک می‌پردازد، صراط یا مسلک سلوک، دارای چه مؤلفه‌هایی است؟ نوشتار حاضر پاسخی به همین پرسش بنیادین است که در واقع، ماهیت صراط سلوک نیز در پرتو آن روشن خواهد شد. برون‌داد مقاله حاضر نیز عبارت‌اند از: جوهری و اشتدادی بودن سلوک در صراط، تشکیکی و وحدت‌داشتن صراط سلوک، نیاز سالک به معلم و مربی در صراط سلوک و غایت‌مداری آن. ناگفته نماند که در کتاب و سنت، مؤلفه‌های صراط سلوک بیان و در حکمت متعالیه و عرفان وحیانی نیز تبیین شده‌اند.

واژگان کلیدی: صراط سلوک، حرکت جوهری اشتدادی، تشکیک، وحدت صراط، معلم راه و مربی نفوس، غایت‌مندی.

 

 

Components of a mystical journey
(an approach to verses of Quran and hadiths)

Mohammad Javad Rodgar [2]

Abstract:

Explaining the path of mystical conduct and also the explanation of its components by approaching the verses and hadiths are infrastructure for a journey to God. Since we are faced with elements such as mystic, pathway, one the path is to him, and mystical journey, scientific-research on meaning and the components of the path of mystical journey and also answering to the central question that what components the path of mystical journey should have, is necessary. The present paper responds to this fundamental question that the nature of the path of mystical journey will be clear in its light. The outcomes of this paper are as follows: the essentiality and intensity of conduct in the way, there is only one right way that is multi-stage, the need for a seeker to a teacher or trainer in the path of conduct and its ultimate goal. It is obvious to say that the components of mystical journey are expressed in Quran, tradition, transcendent wisdom and also divine mysticism.

Key Words: Mystical path, Substantial motion, Gradation, Unity of the path, Teacher of the Way, Purposeful.

 

[1] دانشیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی؛

[2] . Associate Professor in research center of Islamic Culture and Thought.

 

 

جهت دانلود فایل pdf متن مقاله، به پیوست مراجعه فرمایید.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

نمادشناسی محراب در عرفان و هنر اسلامی

نمادشناسی محراب در عرفان و هنر اسلامی

در این بررسی سعی خواهد شد تا به روش کتابخانه‌ای، به این پرسش پاسخ داده شود: ارتباط بین عرفان و هنراسلامی چیست؟ و معنا چگونه با زیبایی‌های بصری محراب تلفیق و خود را نمایان می‌کند؟
آسیب‌شناسی هنر انقلابی از منظر مقام معظم رهبری (حفظه الله)

آسیب‌شناسی هنر انقلابی از منظر مقام معظم رهبری (حفظه الله)

در این مجال تلاش شده تا به جایگاه و آسیب‌شناسی هنر و هنر انقلابی در اندیشه رهبری نهضت پرداخته شود. بدینسان، هفت محور پیرامون آسیب‌شناسی هنر انقلابی در فرموده‌های ایشان به‌دست آمده است...
تربیت معنوی در انیمیشن‌های «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم؟»

تربیت معنوی در انیمیشن‌های «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم؟»

امروزه انیمیشن نقش مهمی در تربیت کودکان دارد. هر انیمیشنی جهان‌بینیِ‌ خاص خود را دارد که بر اساس فلسفه و فرهنگ هر جامعه و خالق اثر متفاوت است. «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم» انیمیشنی است که ...
بررسی بازنمایی عرفان یهود در فیلم سینمایی شاگرد جادوگر

بررسی بازنمایی عرفان یهود در فیلم سینمایی شاگرد جادوگر

این مقاله با تلقی قبالا به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های کلیدی معنویت عصر نوین، سعی کرده است با بررسی موردی فیلم «شاگرد جادوگر»، روش‌های نامحسوس القا مفاهیم قباله‌ای، توسط رسانه‌ها را تحلیل کند...
آسیب‌شناسی تبلیغات هنری در مواجهه با جنبش‌های معنوی

آسیب‌شناسی تبلیغات هنری در مواجهه با جنبش‌های معنوی

نگارنده در این مقاله قصد دارد بر اهمیت و سهم هنر، چه در معنای قبل از دوران مدرن و چه در معنای امروزی آن به‌ویژه بر هنر ادبیات (شامل: داستان، نمایشنامه، فیلمنامه) و هنرهای ترسیمی (که نقاشی اهم آنها است) و هنرهای نمایشی (شامل: فیلم، سینما و تئاتر) در تبلیغات دینی تأکید کند...

پر بازدیدترین ها

بررسی بازنمایی عرفان یهود در فیلم سینمایی شاگرد جادوگر

بررسی بازنمایی عرفان یهود در فیلم سینمایی شاگرد جادوگر

این مقاله با تلقی قبالا به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های کلیدی معنویت عصر نوین، سعی کرده است با بررسی موردی فیلم «شاگرد جادوگر»، روش‌های نامحسوس القا مفاهیم قباله‌ای، توسط رسانه‌ها را تحلیل کند...
تربیت معنوی در انیمیشن‌های «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم؟»

تربیت معنوی در انیمیشن‌های «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم؟»

امروزه انیمیشن نقش مهمی در تربیت کودکان دارد. هر انیمیشنی جهان‌بینیِ‌ خاص خود را دارد که بر اساس فلسفه و فرهنگ هر جامعه و خالق اثر متفاوت است. «چگونه اژدهای خود را تربیت کنیم» انیمیشنی است که ...
نمادشناسی محراب در عرفان و هنر اسلامی

نمادشناسی محراب در عرفان و هنر اسلامی

در این بررسی سعی خواهد شد تا به روش کتابخانه‌ای، به این پرسش پاسخ داده شود: ارتباط بین عرفان و هنراسلامی چیست؟ و معنا چگونه با زیبایی‌های بصری محراب تلفیق و خود را نمایان می‌کند؟
جنبش عصر جدید و نقش هنر و رسانه در گسترش آن

جنبش عصر جدید و نقش هنر و رسانه در گسترش آن

اگرچه عصر نوين در ابتدا به‌شکل یک جنبش به‌نظر می‌رسید، اما دیری نپایید که به بستری برای پیدایش و رشد هزاران «شبه‌جنبش معنوی نوپدید» تبدیل شد. شبه‌جنبش‌های مرتبط با عصر نوين به‌دنبال اهدافی نظیر ...
آسیب‌شناسی هنر انقلابی از منظر مقام معظم رهبری (حفظه الله)

آسیب‌شناسی هنر انقلابی از منظر مقام معظم رهبری (حفظه الله)

در این مجال تلاش شده تا به جایگاه و آسیب‌شناسی هنر و هنر انقلابی در اندیشه رهبری نهضت پرداخته شود. بدینسان، هفت محور پیرامون آسیب‌شناسی هنر انقلابی در فرموده‌های ایشان به‌دست آمده است...
Powered by TayaCMS