نویسنده کتاب تعامل امام علی با مخالفان، اعظم ویسمه است. این کتاب توسط پژوهشکده باقرالعلوم(ع) منتشر شده است.
در کتاب حاضر، نویسنده پس از تبیین مبانی نظری حضرت علی (ع) در رفتار حکومتی اش با مردم و مخالفان، به تشریح روابط میان رهبر و مردم با استناد به سخنان گهربار ایشان پرداخته است. سپس، ضمن شناساندن مخالفان آن حضرت، روش برخورد آن حضرت را با آنان بررسی کرده است. طبق تحقیقات نویسنده در این کتاب، اصل در سیاست علوی در قبال مخالفان، مدارا و پرهیز از خشونت و پرداختن به حل منطقی اختلافات بوده است و نبرد، آخرین راهی بود که به ناچار برای خارج کردن مخالفان، به کار گرفته شده است.
در مقدمه کتاب آمده است: جایگاه رفیع و شخصیت والای امام علی لایه در فرهنگ شیعه و نیاز همیشگی جامعه مسلمین، به‌خصوص جامعه ما در عصر حاضر، به الگو گیری از روشهای سیاست‌گذاری و حکومت‌داری امام علی الصلى الله عليه وسلم، ما را بر آن داشت که به بررسی و تبیین یکی از جنبه‌های زندگی اجتماعی و سیاسی ایشان بپردازیم. امام علی الصلى الله عليه وسلمدر دوران حیات رسول اکرم تقیه، لیاقت و شایستگی خود را برای رهبری پس از ایشان، نشان داد و بارها پیامبر یابی، این مطلب را به مسلمانان یادآوری کرد. ولی پس از رحلت پیامبر(ص) عده‌ای به مخالفت با امام علی (ع) برخاسته و جایگاهی را که برازنده او بود، تصرف کردند. پس از گذشت سال ها، هنگامی که جامعه مسلمین از الگوی جامعی که پیامبر نیایی برای آن بنا نهاده بود، فاصله گرفته بود، مردم به امام رورى آوردند و برای سپردن رهبری، به ایشان پای فشاری کردند؛ اما این برهه از زمان، پایان مخالفت ها با امام نبود، بلکه مخالفت‌ها با او ابعاد گسترده‌تر و شدت بیشتری یافت. فزون خواهان و قدرت طلبانی که تاب تحمل عدل علوی را نداشتند و کوردلانی که درک و پیروی از سیاست های حکیمانه امام برایشان دشوار بود، به مخالفت با امام برخاستند و مشکلات و موانع فراوانی در برابر او به وجود آوردند. برخورد امام با مخالفان، واکنش طبیعی در برابر رفتار نامناسب آنان نبود بلکه عملکرد امام در برابر مخالفان همیشه تابع مصالح اسلام و حفظ اصول آن بود و همواره مصالح شخصی خود را فدای مصالح اسلام می کرد.
فهرست مطالب کتاب
- سخن پژوهشکده
- مقدمه
- فصل اول: کلیـات
- فصل دوم: مبانی نظری و روشهای اصولی امام علی (ع)
- فصل سوم: مخالفان امام علی (ع)
- فصل چهارم: روش امام در برخورد با مخالفان