نویسنده کتاب جهان مذهبی، ادیان در جوامع امروز، رابرت دیی است که توسط عبدالرحیم گواهی و دفتر نشر فرهنگ اسلامی چاپ اول /1374 منتشر شده است. کتاب حاضر با رویکردی تحلیلی، و نه صرفاً تاریخی، دربارهی ادیان زنده جهان به مطالعه میپردازد. نویسنده در تقسیمبندی خود دربارهی ادیان جهان تقریباً به تمام ادیان قارهای اشاره میکند؛ از ادیان بومی آمریکا گرفته تا ادیان آفریقایی و هندویی، بودایی و ادیان یهود، مسیحیت و اسلام؛ همچنین برخلاف کتابهایی که سعی دارند گذشته، حال و آینده هر دینی را در فصل پایانی کتاب و به طور یکجا جمعبندی کنند، در کتاب حاضر، وضعیت گذشته و موجود ادیان خاص در هر فصل بررسی شد و فصل کاملی نیز به ادیان جدید در آمریکا و ژاپن اختصاص یافته است. و نویسنده با مطرح کردن پرسشهایی کلیدی دربارهی ادیان سعی دارد پاسخهای جامعی را دربارهی شناخت کامل ادیان به این پرسشها بدهد.
بیان پرسشهای مقدماتی
مذهب چگونه پدید آمد؟
صاحب نظران دربارهی منشأ پیدایش آن چه میدانند؟
دانستن زمان پدید آمدن مذهب چه فایده و اهمیتی برای جامعه دارد؟
متون مقدس
متون مقدس دینی چه اندازه برای دین خاص، مهم است؟
نحوهی برخورد با این متون و نگرش نسبت به آن چگونه است؟
انواع متون مقدس گوناگون چه نوع اعتبار در زندگی روزمره پیروان برخود و چه نوع اقتداری در زندگی آنها دارند؟
عقائد و نظریات
عقاید و نظریات چگونه از متون مقدس و سایر منابع یک دین به دست میآید؟ این عقاید و نظریات چگونه در دورهی تاریخی یک جامعه مذهبی، تهذیب یافته، دگرگون میکند؟
آداب و رسوم
چه نوع عملکردی نشانه حیات دینی است؟
نقش آیینهای عبادی و تشریفاتی چیست؟
زندگی اخلاقی چگونه تعریف و این نوع زندگی چگونه صورت میگیرد؟
تشکیلات و نهادها
چه نوع چارچوب سازمانی در یک دین حکم فرماست؟ نهادهای دینی چگونه پدید آمده، گسترش مییابند؟
افراد چگونه با این ساختارها ارتباط پیدا میکنند؟
شاخهها، تقسیمات و گروهها
آیا در یک دین خاص، شاخهها و یا گروههای عمدهای وجود دارد؟ این گونه تقسیمات و گروهبندیها بر چه مبنایی آغاز شده و ادامه مییابند؟
آیا خطوط تقسیم بندی آنها دقیق است؟
دین و جامعه
دین چگونه با جامعه رابطه مییابد؟
آیا این رابطه، ثابت و دایمی بوده و یا اینکه دستخوش تغییر و نوسان است؟
یک گروه مذهبی با تغییرات اجتماعی چگونه برخورد میکند؟
اهداف
اهدافی که موجب سرسپردگی و اخلاص و امید و آرزوی یک فرد مؤمن میشوند، کدامها هستند؟
آیا اهداف آن جهانی بیشتر غلبه دارند یا اهداف این جهانی؟
دین در عصر حاضر
کاربرد دین در دنیای معاصر چگونه است و گروههای مذهبی چگونه با مسائل و مشکلاتی که به دوران جدید مربوط است، روبرو میشوند؟