از ابتدای سیروسلوک تا آخرین مرحله آن، سالک باید در تمام امور ملازم شرع انور باشد و بهقدر سر سوزنی از ظاهر شریعت تجاوز ننماید. پس اگر کسی را ببینی که دعوی سلوک کند و ملازم تقوی و ورع نباشد و از جمیع احکام الهیه شرعیه متابعت ننماید و بهقدر سر سوزنی از صراط مستقیم شریعتِ حقه، انحراف نماید او را منافق بدان مگر آنچه به عذر یا خطا یا نسیان از او سر زند. اینکه از بعضی شنیده شده که میگویند سالک پس از وصول به مقامات عالیه و وصول به فیوضات ربانیه، تکلیف از او ساقط میگردد سخنی است کذب و افترائی است بس عظیم؛ زیرا رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) با اینکه اشرف موجودات و اکمل خلائق بودند، تا آخرین درجات حیات، تابع و ملازم احکام الهیه بودهاند؛ بنابراین، سقوط تکلیف به این معنی، دروغ و بهتان است؛ بلی برای آن میتوان معنای دیگری بیان نمود که قائلین، آن را قصد نمینمایند و آن این است که اتیان اعمال عبادیه، باعث استکمال نفوس بشریه است و مراتب استعداد انسان بهواسطه التزام بر سنن عبادیه، از مراحل قوه به فعلیت میرسد؛ بنابراین برای افرادی که هنوز به مرحله فعلیت تامه من جمیعالجهات نرسیدهاند، عبادات آنان برای استکمال است؛ ولی برای افرادی که به مرحله فعلیت تامه رسیدهاند دیگر عبادت برای حصول استکمال و تحصیل مقام قرب معنی ندارد؛ بلکه اتیان عبادات برای چنین شخصی بهعنوان دیگری که همان مقتضای حصول کمال است خواهد بود؛ به همین جهت، عایشه از حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) پرسید که: خداوند در شأن شما فرمود:
«لِيَغْفِرَ لَكَ اللهُ مَا تَقَدَّمَ مِن ذَنبِكَ وَمَا تَأَخَّرَ وَيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكَ وَيَهْدِيَكَ صِرَاطًا مُّسْتَقِيمًا» (فتح، 2)؛ پس این اندازه رنج در تحمل عبادات برای چیست؟ فرمودند: آیا نمیخواهی که عبد شاکر خدای خود بوده باشم؟
برگرفته از رساله لب اللباب