کتاب تذکره السالکين

کتاب تذکره السالکين

کتاب تذکره السالکين (نامه‌هاي عرفاني آقا محمد بيد آبادي)

نویسنده کتاب تذکره السالکين (نامه‌های عرفاني آقا محمد بیدآبادی)، علي صدرايي خويي است، این کتاب توسط شرکت چاپ و نشر بین‌الملل و پژوهشکده باقرالعلوم(ع) منتشرشده است.

دنياى مادى با زیبایی‌های ظاهرى خود هر لحظه در منظر انسان‌ها جلوه‌اى نو مى‌نمايد و هر كسى را در دامى گرفتار مى‌سازد. مظاهر گوناگون لذائذ و امكانات دنيايى انسان‌ها را اسير نموده و نيروهاى مادى و فكرى براى به دست آوردن آنها صرف می‌شود. در اين ميان انسان‌هايى براى مهار نيروهاى مادى و كسب آزادى به دنبال راه نجات مى‌گردند و از نداى‌هاى درونى خود و پيامِ پیام‌آوران الهى و انفاس بزرگان مدد مى‌جويند. كلمات و بيانات عارفان بعد از كلام الهى و كلمات معصومان :، بيشتر از ديگر کلام‌ها توجه اين انسان‌ها را جلب نموده است . سخنان ابوسعيد ابوالخير، مناجات خواجه عبدالله انصارى، مثنوى معنوى مولوى ، اشعار حافظ شيرازى و كلمات ديگر عارفان ، سال‌ها و قرن‌ها را درنوردیده و انسان‌ها در عصر جديد با انديشه‌هاى آنان بيش از انديشه‌هاى معاصران خود، انس مى‌گيرند.

يکي از بزرگاني که انديشه و کلماتش مورد توجه ارباب نظر قرار گرفته، حکيم الهي «آقا محمد بيد آبادي» است. اين حکيم فرزانه در سده دوازدهم هجري محضرش کانون معرفت بود و انديشمندان زيادي از آن پيمانه معرفت سرکشيدند. نگارنده با قلت معرفت و علم – به مصداق اُحبُ الصالحينََ و لستُ مِنهُم – در چند سال اخير اقدام به جمع‌آوری آثار اين حکيم از لابه‌لاي نسخه‌هاي خطي نموده و تاکنون دو اثر درباره اين مرد الهي تقديم صاحب‌نظران شده است:1- تصحيح رساله «حسن دل» آقا محمد بيدآبادي؛ نگارش کتاب «آشناي حق» در احوال و آثار و اندیشه‌های آن حکيم. کتاب حاضر نامه‌های عرفاني آقا محمد بيدآبادي است که از سوي انتشارات چاپ و نشر بین‌الملل منتشرشده و در اختيار عموم علاقه‌مندان قرارگرفته است. اين کتاب موسوم به تذکره السالکين، سومين اثر درباره آقا محمد بيدآبادي است و شامل مکاتبات آن حکيم است که از نسخه‌های خطي جمع‌آوری‌شده است. اين کتاب در دو بخش تنظیم‌شده است: زندگي و احوال آقا محمد بيدآبادي، نامه‌های عرفاني بيدآبادي. در بخش اول زندگي و احوال آقا محمد بیدآبادی، ميرزا ابوالقاسم گيلاني، سيد ابوالقاسم مدرس خاتون‌آبادی، احمد همداني، سيد اسماعيل جزايري، سيد جعفر و سيد محمد تهراني کاشاني، شیخ‌الاسلام شيخ صفر لاهيجي، ملاحسين ساروي مازندراني، سيد صدرالدين کاشف دزفولي، ملا عبدالکريم اشراق بيرجندي، سيد عبدالله دزفولي، عبدالله بيدگلي کاشاني، ميرسيد علي مير محمد صادقي، ملا علي نوري، ملا علي اکبر اژه‌اي، اخوند ملا محراب گيلاني، حاجي محمد ابراهيم کلباسي بخشي از اسامي شاگرداني است که نگارنده تاکنون در لابه‌لاي نوشته‌هاي عالمان بدان‌ها دست يافته اند. يدآبادي در تدريس علوم عقلي و نقلي، توجه خاصي به تربيت نفوس و سير دادن آن‌ها به ملکوت داشت و شاگردان زيادي در سايه تعليمات وي مرغ روان خود را از خاکدان طبيعت خلاص کرده به ماوراي حس و ماده راهياب شدند. متاسفانه تعداد کل دانش آموختگان محضر بيد آبادي در هيچ مصدري ذکر نشده است. در اين بخش به سي نظر از شاگردان وي اشاره شده است. نامه‌هاي عرفاني آقا محمد بيدآبادي شامل بيست مکتوب است. محمد بيدآبادي فرزند آقا محمد رفيع است. پدرش اصالتا مازندراني بوده و به اصفهان کوچيده و در محله بيدآباد ساکن و به بيدآبادي مشهور شده است. آقا محمد در محله بيدآباد اصفهان چشم به جهان گشوده و هم در اين شهر مراتب رشد و کمال را پيموده است. دوران زندگي وي مصادف با سقوط صفويه و انتقال قدرت به افشاريه و پس از آن زنديه بوده است و او در دوران انحطاط زنديه درگذشته است. زندگي پربار آن مرحوم را مي‌توان در سه مرحله خلاصه کرد: اول: مرحله تعليم علوم رسمي. دوم: روي آوردن به عرفان و خودشناسي، سوم: تربيت نفوس مستعده و تدريس علوم يقينيه.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

جايگاه انسان كامل در نظام هستي از منظر عرفا

جايگاه انسان كامل در نظام هستي از منظر عرفا

اين نوشتار با روش توصيفي-تحليلي به جايگاه انسان كامل در نظام هستي ا ز منظر عارفان مسلمان پرداخته است. از منظر آنان انسان كامل، خليفه حق‌تعالي، قطب عالم امكان و واسطه دريافت فيض از حق‌تعالي است. به عقيده بسياري از عرفا، انسان كامل به منزله روح عالم هستي مي‌ماند؛ همان‌گونه که روح امور بدن را تدبير مي‌كند، انسان كامل هم امور عالم را تدبير مي‌نمايد؛ گرچه به لحاظ بشري خود وي توجه نداشته باشد. هرگاه انسان كامل از عالم دنيا به عالم آخرت منتقل شود، خزائن الهي نيز به آن عالم منتقل خواهند شد، بساط عالم ماده جمع خواهد شد و رستاخيز قيام خواهد كرد. اين باور اهل تصوف، با عقايد شيعي، بسيار هماهنگ است؛ زيرا روايات شيعي نيز در اين معنا، صراحت دارد كه هرگاه حجت خدا از روي زمين ارتحال يابد، زمين متلاشي خواهد شد؛ ويژگي‌هاي كه از زبان اهل تصوف براي اهليبت بيان شده است، حاكي از اين مطلب است كه از منظر آنان انسان كامل، منطبق بر اهلبيت (ع) مي‌شود.
حقيقت متعالي و تعينات آن

حقيقت متعالي و تعينات آن

حقيقت متعالي، حقيقتي است كه از هر قيدي رها است؛ از اين حقيقت به غيب الغيوب و هويت مطلقه و وجود من حيث هو هو، نيز تعبير كرده‌اند. اين حقيقت در مرتبه اطلاق هيچ حكمي را نمي‌پذيرد، به همه موجودات نسبت يكسان دارد؛ اما از لازمه آن، علم به ذات و شعور به كمال ذاتي و اسمائي است. علم به ذات موجب، افتادن بي‌تعين در دام تعين مي‌شود.
جایگاه عقل در نظام سلوکی عرفا

جایگاه عقل در نظام سلوکی عرفا

عقل در نظام سلوکی عرفا، دارای دو جایگاه مجزا است. عقل در مراحل ابتدایی سلوک هدایتگر، راهگشا و روشنگر است؛ اما در مراحل عالی‌تر سلوکشان هدایتگری و راهبری از عقلانیت و تعقل جدا می‌شود؛ در این راستا باید توجه داشت که منزلت عقل نفی نمی‌شود، بلکه عقلانیت در صیرورت وجودی عارف به امری فراعقلی و نه غیرعقلی تبدّل و تحول می‌یابد. متاسفانه نزد برخی راهروان طریق سلوک این امر به مثابه ضد عقلی بودن تعالیم عرفانی تلقی می‌شود، حال آن‌که میان امر فراعقلی و امر غیر عقلی تفاوت و تمایز معناداری است که می بایست مورد توجه و تأمل عرفان پژوهان و سالکان راه قرار گیرد؛ در این مقاله ضمن پرداختن به مفهوم انسان‌شناختی و وجودشناختی مفهوم عقل، به تفاوت و تمایز میان این دو ساحت اشاره و لوازم معرفت شناختی آن استخراج خواهد شد.
الگو رویش اعتقادی افراد و جریانات از منظر قرآن کریم

الگو رویش اعتقادی افراد و جریانات از منظر قرآن کریم

قرآن کریم با استفاده از آیات خویش انسان را به‌سوی کمال سوق می‌دهد؛ پس باید بر طبق این فرمان‌ها روند زندگی را در مسیر رویش قرارداد. با بررسی و تحلیل الگوی رویش می‌توان اصلی‌ترین نقش را در خود فرد و آن جامعه جستجو کرد که ایمان را در درون خویش حس نمودند و فطرتشان علی‌رغم، القائات منفی افراد دیگر، ایشان را به این مسیر نزدیک نمودند، مانند همسر فرعون که با توجه به محیطی دور از معنویات، به دیندار شد...

پر بازدیدترین ها

رشد معنوی انسان از منظر قرآن و حدیث

رشد معنوی انسان از منظر قرآن و حدیث

این پژوهش نشان می‌دهد که ایجاد رابطه درست بین فرد و مسائل خود، ایجاد رابطه درست بین فرد و دیگران و ایجاد رابطه با خدا و کسب آرامش در پرتو آن از آثار رشد معنوی است؛ همچنین، تفکر، ایمان، انجام خوبی و ترک زشتی از علل رشد معنوی و جهل، کفرورزی و پیروی از شهویات از موانع رشد معنوی است.
عناصر معنوی دین اسلام و علم روان‌شناسی در ایجاد سلامت روان

عناصر معنوی دین اسلام و علم روان‌شناسی در ایجاد سلامت روان

از مسائل مهم حوزه بهداشت روانی، سلامت روان است. اسلام و روانشناسی هدف، موضوع و راهکارهای مشترکی برای رسیدن به ‌سلامت روان یا همان فلاح و رستگاری ارائه می‌دهند. انسان موضوع مشترک دین و روانشناسی است و نقطه تلاقی راهکارهای اسلامی و روانشناسی در رسیدن به هدف مشترک این دو حائز اهمیت است. سازه‌های شفقت خود و ذهن‌آگاهی، محاسبه نفس، توبه و حضور قلب، هماهنگی هرچه تمام‌تر دین و روانشناسی را در رسیدن به‌سلامت روان و رهایی از اضطراب و دل‌مشغولی‌های حاصل از پیشرفت‌های فناوری نشان می‌دهد.
درمان دردهای اخلاقی در نهج‌البلاغه

درمان دردهای اخلاقی در نهج‌البلاغه

نهج‌البلاغه علاوه بر مباحث تاریخی، اخلاقی، کلامی، فلسفی، اقتصادی، سیاسی، مدیریتی و... به طب و درمان نیز اشاره کرده است. این مقاله دربارة راهکارهایی است که حضرت علی(ع) برای درمان دردهای اخلاقی و روحی توصیه نموده‌اند. از جملة این دردها می‌توان به افسردگی، ترس، شهوت، عیب‌جویی، تکبر، حسد، خشم، غفلت‌زدگی و شتاب‌زدگی اشاره نمود...
عرفان اشو

عرفان اشو

انسان از منظر کریشنا مورتی

انسان از منظر کریشنا مورتی

کریشنامورتی در جای‌جای گفته‌های خویش به موضوع دانستگی اشاره می‌کند و سرانجام پند او این است که باید از هر دانستگی رها شد تا آزاد گشت و انسان شد...
Powered by TayaCMS