فصلنامه فلسفه و کلام اسلامی آینه معرفت

فصلنامه فلسفه و کلام اسلامی آینه معرفت

فصلنامه فلسفه و کلام اسلامی آینه معرفت

دانشگاه شهید بهشتی، تابستان ۹۱

Research Journal of Islamic Philosophy and

Theology of Shahid Beheshti University

درباب چیستی جنبش های نوپدید دینی

محمد حسین کیانی

چکیده

در این مقاله، تعریف جدید و کاملی، مبتنی بر تعاریف گذشته از «جنبش های نوپدید دینی» ارائه می شود. نگارنده هر چه ضرورت های ارائه چنین تعریفی را در سر می پروراند، در می یابد که هر ضرورتی در دل خود با چالشی بزرگ دست به گریبان است. با این همه، به بررسی و تنظیم تعاریف گذشته می پردازد و مبتنی بر روش «تعريف با تحلیل مضمون» و تعریف با ارجاع به مصداق» دو تبیین متفاوت از جنبش های نوپدید دینی را فراهم می آورد. او در آخر نشان میدهد که برای درک چیستی جنبش های نوپدید دینی تنها دو راه وجود دارد. ارائه تعریف خاص و موردی ناظر به پاره ای از جنبش های معنوی، که می تواند گروه نمونه را به خوبی تبیین و روشن سازد لكن فاقد جامعیت بر مصادیقی خارجی است و دیگری ارائه تعريف عام و کلی ناظر به قدر متیقن های فرقه ای. این گزینه که چیزی جز ادغام دو روش تحلیل مضمونی و ارجاع به مصداق نیست، در تلاش برای اثبات جامعیت بر مصادیق خارجی قابل تقدیر است و به خوبی می تواند بسیاری از چالش های ارائه تعریف را به نحو قابل قبولی پاسخ گوید.

کلید واژهها: جنبش های معنوی، تحلیل مفهومی، تعاريف الهیاتی، تعاریف روان شناختی، تعریف به مصداق، تعریف جزئی مقدمه

عضو هیئت علمی پژوهشکده باقرالعلوم

kiani61@yahoo.com

تاریخ دریافت:۹۰/۸/۱ تاریخ پذیرش:۹۱/۲/۱

WWW.noori

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

سر مقاله

سر مقاله

پديدارشناسي دين و نقش آن در شناخت دين

پديدارشناسي دين و نقش آن در شناخت دين

پديدارشناسي رهيافتي است كه در حوزه دين‌پژوهي از اهميت فراواني برخوردار است. پديدارشناسي دين، ميان نگرش خشك و غيرهمدلانه پوزيتيويسم به دين و رهيافت الهياتي ارتباط برقرار مي‌كند و به شيوه‌اي غيرتحويل‌گرايانه به بررسي پديده‌هاي ديني مي‌پردازد.
بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان گرایش به عرفان های نوظهور در بین جوانان

بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان گرایش به عرفان های نوظهور در بین جوانان

پژوهش حاضر به دنبال کشف میزان گرایش جوانان به عضویت در عرفان‌های نوظهور بوده و درصدد است تا برخی از عوامل اجتماعی مرتبط با این گرایش را توضیح دهد.
خواستگاه «جنبش‌هاي نوپديد ديني» از نگاه جامعه‌شناختي

خواستگاه «جنبش‌هاي نوپديد ديني» از نگاه جامعه‌شناختي

نگارنده در این مقاله کوشیده تا نشان دهد که چگونه تأملات جامعه‌شناسانه در باب دین، منجر به پیدایش و گسترش جنبش‌های معنوی معاصر شده است. او برای اثبات این مدعا در دو باب سخن رانده است.
ارتباط بین هوش معنوی، آگاهی و گرایش‌های عرفانی

ارتباط بین هوش معنوی، آگاهی و گرایش‌های عرفانی

هدف پژوهش حاضر؛ بررسی ارتباط بین هوش معنوی؛ بررسی سطح آگاهی و گرایش به عرفان اسلامی و عرفان‌های کاذب در دانشجویان بوده است.

پر بازدیدترین ها

خواستگاه «جنبش‌هاي نوپديد ديني» از نگاه جامعه‌شناختي

خواستگاه «جنبش‌هاي نوپديد ديني» از نگاه جامعه‌شناختي

نگارنده در این مقاله کوشیده تا نشان دهد که چگونه تأملات جامعه‌شناسانه در باب دین، منجر به پیدایش و گسترش جنبش‌های معنوی معاصر شده است. او برای اثبات این مدعا در دو باب سخن رانده است.
زمینه‌های معرفتی ورود و گسترش عرفانهای نوظهور

زمینه‌های معرفتی ورود و گسترش عرفانهای نوظهور

این مقاله سعی دارد با نگاهی به روند ورود عرفان‌های نوظهور به کشور، برخی زمینه‌هایی را که باعث ورود و گسترش آنها شده است مورد تحلیل و بررسی قرار دهد.
ارتباط بین هوش معنوی، آگاهی و گرایش‌های عرفانی

ارتباط بین هوش معنوی، آگاهی و گرایش‌های عرفانی

هدف پژوهش حاضر؛ بررسی ارتباط بین هوش معنوی؛ بررسی سطح آگاهی و گرایش به عرفان اسلامی و عرفان‌های کاذب در دانشجویان بوده است.
بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان گرایش به عرفان های نوظهور در بین جوانان

بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان گرایش به عرفان های نوظهور در بین جوانان

پژوهش حاضر به دنبال کشف میزان گرایش جوانان به عضویت در عرفان‌های نوظهور بوده و درصدد است تا برخی از عوامل اجتماعی مرتبط با این گرایش را توضیح دهد.
شبه‌جنبش‌های معنوی

شبه‌جنبش‌های معنوی

جنبش‌هایی را که با حمایت‌های سرمایه‌ای سازمانی و رسانه‌ای سرمایه‌داران و قدرتمندان جهانی فعال می‌شوند و چهره‌ای جهانی پیدا می‌کنند، بهتر است شبه‌جنبش نامیده شوند. شبه‌جنبش‌ها مکمل دیکتاتوری نقاب‌دار هستند...
Powered by TayaCMS