قال الصّادق - علیه السلام -: البلاء زین للمؤمن وکرامة لمن عقل، لانّ فی مباشرته والصّبر علیه، والثّبات عنده، تصحیح نسبة الایمان. قال النّبیّ - صلّی اللَّه علیه وآله -: نحن معاشر الانبیاء اشدّ النّاس بلاء، والمؤمنون الامثل فالامثل. ومن ذاق طعم البلاء تحت سرّ حفظ اللَّه له تلذّذ به اکثر من تلذّذه بالنّعمة، واشتاق الیه اذا فقده؛ لانّ تحت نیران البلاء والمحنة انوار النّعمة، وتحت انوار النّعمة نیران البلاء والمحنة، وقد ینجو من البلاء وقد یهلک من النّعمة کثیر. وما اثنی اللَّه علی عبد من عباده من لدن آدم - علیه السّلام - الی محمّد - صلّی اللَّه علیه و آله - الّا بعد ابتلائه ووفاء حقّ العبودیّة فیه. فکرامات اللَّه فی الحقیقة نهایات بدایاتها البلاء، وبدایات نهایاتها البلاء، ومن خرج من شبکة البلوی، جعل سراج المؤمنین ومؤنس المقرّبین ودلیل القاصدین. ولا خیر فی عبد شکی من محنة تقدّمها آلاف نعمة واتّبعها آلاف راحة. ومن لا یقضی حقّ الصّبر فی البلاء، حرم قضاء الشّکر فی النّعماء، کذلک من لا یؤدّی حقّ الشّکر فی النّعماء، یحرم قضاء الصّبر فی البلاء، ومن حرمهما فهو من المطرودین.
وقال ایّوب - علیه السّلام - فی دعائه: اللّهمّ قد اتی علیّ سبعون فی الرّخاء حتّی تأتی علیّ سبعون فی البلاء. وقال وهب [بن منبّه ]: البلاء للمؤمن کالشّکال للدّابّة، والعقال للابل. وقال علیّ - علیه السّلام -: الصّبر من الایمان کالرّأس من الجسد، ورأس الصّبر البلاء، وما یعقلها الّا العالمون.
امام صادق (ع) فرمود: بلا، زیور مؤمن و کرامت الهی است برای کسی که تعقل کند (بیندیشد)، زیرا صبوری و ثبات قدم در هنگام رسیدن بلا، ایمان را درست کند و کمال بخشد. پیامبر (ص) فرمود: ما پیامبران، بیش از همه مردم، گرفتار بلا میشویم و مؤمنان بر حسب مرتبت و کمال بلا بینند و آنکه قربش به خدا بیشتر باشد، بلای او افزونتر است. هر بندهای که طعم بلا را چشید و آن را درک نمود (و دانست که از سوی کیست) و صبر پیشه کرد، از آن، بیشتر از نعمت، لذّت میبرد و چون آن را از دست بدهد، بدان مشتاق میگردد؛ چراکه در پسِ بلا و محنت، انوار نعمت، پرتوافکن است وزیر انوار نعمت، بلا و محنت نهفته است (هر کس قرب خدا خواهد، بلا را تحمل میکند). بسیارند کسانی که از بلا جان سالم به درمیبرند و بهوسیله نعمت به هلاکت میافتند. خداوند بندهای را، از آدم (ع) تا محمد (ص) مدح نفرمود، مگر آنکه او را به بلا و مصیبت آزمود واو را در بندگی حق، پایدار دید. و کرامت خداوند (در قیامت) از آنکسانی است که به بلا گرفتار آمده (و به اراده او تن در داده)اند وعزّت (دنیوی که رضایت خداوند در آن نباشد) بلای آخرت را در پی دارد. و هر کس که از بوته بلا (آزمون) سربلند بیرون برآید، او را چراغ روشناییبخش مؤمنان، مونس مقربان و راهنمای روندگان قرار دهند واو هادیِ مردم بهسوی مقاصد (خیر والهی) باشد. هر بندهای در محنتی که هزاران نعمت بر آن مقدم بوده و هزاران آسایش در پی دارد شکایت نماید، حقِ صبر در بلا را ادا نکرده و شکر نعمت را ضایع کند، خیری نباشد. همچنین کسی که حق شکر را در نعمت ادا نکند، از پای بندیِ به صبرِ در بلا محروم شود و کسی که از این مواهب محروم شود، در زمره طردشدگان باشد.
وایوب (ع) در دعای خویش میگفت: بار خدایا! هفتادسال آسایش و فراخی بر من گذشت [در انتظارم ]تا هفتادسال همراه بلا فرا رسد. وهب بن منبّه گفت: بلا برای مؤمن، چون بستن و مهار کردن چهارپا و بستن زانوی شتر است. (مراد آن است که مؤمن را از گرفتار شدن در دام هوای خود باز میدارد). حضرت علی (ع) فرمود: صبر برای ایمان، چون سر است برای بدن، و سر صبر، بلاست و جز عالمان نتوانند آن را تعقل و درک کنند.