کتاب «مبانی سبک زندگی اسلامی» به قلم دکتر محمدتقی فعالی باهدف تبیین
اصلیترین مسائل سبک زندگی و نیز ارائه رویکرد اسلامی از سوی مؤسسه فرهنگی
هنری دین و معنویت آل یاسین منتشرشده است.
این کتاب از دو فصل تشکیلشده که در مقدمه آن میخوانیم:
بهمنظور مواجهه با تغییرات جامعه ایران، سه الگو را میتوان مدنظر قرار داد؛
رها کردن، مقابله و مدیریت. الگوی اول ما را بر آن میدارد تا سیر دگرگونیهای
اجتماعی و فکری در ایران را به حال خود رها کنیم و تنها ناظر فرایندها و
روندها باشیم. بر اساس الگوی دوم، با پدیدههای نوظهور مقابله خواهیم کرد و
گاه به رویارویی فیزیکی هم متوسّل خواهیم شد. آموزههای دینی و نیز تجربه
خردمندان به ما میگوید دو راهکار مزبور ما را به پاسخی مطلوب نمیرساند و
شاید پاسخی معکوس در پی داشته باشد؛ بنابراین بهترین شیوه مواجهه با
دگرگونیهای اجتماعی در ایران مدیریت آنهاست؛ البته مدیریت تغییرات و تحولات
در جامعه ایران اصول و قواعدی دارد که باید به آنها توجه نمود.
در ادامه، نویسنده در فصل اول با عنوان «زمینهها و نظریهها» به موضوع «چرایی
اهمیت پدیده سبک زندگی» پرداخته و بروز تغییرات گسترده و عمیق در جهان و ایران
و سیر تحولات اجتماعی در ایران را خاطرنشان میشود.
در «معناشناسی سبک زندگی» نیز پس از ریشهشناسی واژه سبک زندگی به معناشناسی
لغوی آن در فرهنگهای لاتین، عربی و فارسی رفته اشاره میکند.
دیدگاه وبلن، زیمل، وبر، آدلر، گیدنز، سوبل، چنی و بوردیو ازجمله مباحثی است
که تحت عنوان «نظریهها، تحلیلها و تعریفها» بدان اشارهشده و نکاتی در قالب
کلیدواژههای اصلی هر دیدگاه و پیامدها بدان ضمیمهشده است.
عنوان «عوامل ظهور پدیده سبک زندگی» نیز به مباحث مصرف و مصرفگرایی،
شهرنشینی، کار و فراغت، فردیت و فردگرایی، اصالت یافتن بدن، تحوّل ارزشها،
رسانههای جدید و سیّال شدن طبقات پرداخته است.
فصل دوم کتاب با عنوان «روششناسی عام سبک زندگی اسلامی»، به تبیین مسائل
مرتبط با سبک زندگی با رویکرد دینی پرداخته که عبارتاند از: روششناسی عام،
تعریف سبک زندگی اسلامی، مؤلفهها، مفاهیم همبسته، سبک زندگی اسلامی بهمثابه
دانشی مستقل، موضوع سبک زندگی اسلامی، گزارههای سبک زندگی اسلامی، غایت سبک
زندگی اسلامی، ساختار مسائل سبک زندگی اسلامی، وظایف راهبردی سبکشناسی،
مطالعات میانرشتهای، فرایند شکلگیری سبک زندگی اسلامی، دانش فقه و اخلاق.