مباني، اصول و روش‌هاي تربيت معنوي با تأکید بر آراء علامه طباطبایی

مباني، اصول و روش‌هاي تربيت معنوي با تأکید بر آراء علامه طباطبایی

محمدحسین حیدری[1] شهناز شهریاری نیسیانی[2] فاطمه براتی[3]

 چکیده

هدف پژوهش تبیین مبانی، اصول و روش‌های تربیت معنوی با تأکید بر آراء علامه طباطبایی; است که در آن از روش تحلیل پیش‌رونده و روش توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است. نتایج بیانگر آن بود که در نظر علامه معنویت به‌طور ذاتی در درون آدمی وجود دارد و حرکت در مسیر معنویت نیز به‌طور فطری در نهاد او قرار داده شده، شکل‌گیری این معنویت تدریجی بوده و مستلزم جهت‌دهی به فرآیند تجرد نفس است. در این پژوهش تربيت معنوي، تربیت مربوط به روح و سیر و سلوک در درجات معنوی شناخته شده که با رعایت جانب اعتدال بین ماده و معنا منجر به تجرد هرچه بیشتر روح و رسیدن به قرب الهی می‌گردد. بر اساس بررسی‌های انجام شده اندیشه‌های بنیادی علامه در زمینه تربیت معنوی تحت شش عنوان مطرح گردیده که هر یک دارای اصل یا اصول و روش‌هایی است که به تحقق این اصول می‌انجامد.

واژگان کلیدی: علامه طباطبایی;، تربیت معنوی، مبانی، اصول، روش‌ها.

 

 

Foundations, Principles, and methods of spiritual education with an emphasis on Allameh
Tabatabai's views

Mohammad Hossein Heidari[4], Shahnaz Shahriari[5], Fatemeh Barati[6]

Abstract:

The purpose of this research is to explain Foundations, principles and methods of spiritual education with an emphasis on the views of Allameh Tabatabai.  Progressive analysis and also descriptive-analytical method is used in this research. The results show that according to Allameh Tabatabai's views, spirituality is something inherent within man and moving on the path of spirituality is also innate or natural. In this view spirituality is forming in a gradual process which directs the process of immateriality of the soul. In this research, spiritual education, and also spiritual journey of the soul are discussed. It is obvious that respect to the balance between material and meaning can be effective to the process of immateriality of the soul and consequently getting closer to God. According to this research, the fundamental ideas of Allama studies in the field of spiritual education are based on six titles that each has its own principles and procedures. These titles finally will lead to the realization of principles.

Key words: Allameh Tabatabai, spiritual education, Foundations, principles, methods.

 

  • استادیار گروه فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه اصفهان.
  • دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه اصفهان (نویسنده مسئول)phe@gmail.com
  • کارشناس ارشد تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه اصفهان

تاریخ ورود :  8/9/94       تاریخ تأید : 15/11/94

 

 

[4] . Assistant Professor in Philosophy of Education, Isfahan University.

[5] . PhD student in Philosophy of Education, University of Isfahan.

[6] . MA in History and Philosophy of Education, University of Isfahan.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

فضیلت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها) نزد اهل سنت

فضیلت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها) نزد اهل سنت

حضرت خدیجه (سلام الله علیها) دارای مناقب و فضائل کم نظیری بوده اند. حضور ایشان در میان 4 زن برتر بهشتی از جمله همین فضایل بحساب می آید که روایات فراوانی عهده دار بیان چنین فضیلتی برای آن بانوی آسمانی می باشد.

در مسند احمد بن حنبل روایتی به شکل زیر نقل شده است:

«فقال رسول الله(صلی الله علیه وآله): افضل نساء اهل الجنه خدیجه بنت خویلد، و فاطمه بنت محمد(صلی الله علیه وآله)، و مریم بنت عمران، و آسیه بنت مزاحم امراه فرعون»

حضرت خدیجه (سلام الله علیها) دارای مناقب و فضائل کم نظیری بوده اند. حضور ایشان در میان 4 زن برتر بهشتی از جمله همین فضایل بحساب می آید که روایات فراوانی عهده دار بیان چنین فضیلتی برای آن بانوی آسمانی می باشد.
آیه «وَ وَجَدَكَ عائِلاً فَأَغنى»، قطره ای از دریای فضائل بی نظیر حضرت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها)

آیه «وَ وَجَدَكَ عائِلاً فَأَغنى»، قطره ای از دریای فضائل بی نظیر حضرت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها)

بسیاری از مفسران شیعه و سنی در تفسیر آیه «وَ وَجَدَكَ عائِلاً فَأَغنى»، تصریح کرده اند بی نیازی رسول خدا (صلی الله علیه وآله) به واسطه اموالی بوده است که حضرت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها)، مجاهدانه و مخلصانه آن اموال را به پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله)، تقدیم فرمود. از این رو می توان آیه مذکور را در واقع، قطره ای از دریای فضائل بی نظیر حضرت ام المومنین خدیجه (سلام الله علیها) تلقی کرد.
سید جمال‌الدین اسد آبادی، اسلام‌خواهِ شجاعِ مبارزِ بزرگ

سید جمال‌الدین اسد آبادی، اسلام‌خواهِ شجاعِ مبارزِ بزرگ

سید جمال الدین اسد آبادی شخصیتی که به عنوان یکی از پیشگامان بیداری اسلامی، همواره مورد توجه رهبر انقلاب اسلامی، بوده است. مقام معظم رهبری در سخنرانی‌های متعدد، به نقش سیدجمال در بیداری اسلامی و تأکید او بر وحدت مسلمانان اشاره کرده‌اند.
پاسخ به سخنان خلاف اسلام مولوی محمد عثمان قلندرزهی امام جمعه مسجد الخلیل خاش

پاسخ به سخنان خلاف اسلام مولوی محمد عثمان قلندرزهی امام جمعه مسجد الخلیل خاش

سالیان متمادی است که مولوی محمدعثمان قلندرزهی، امام جمعه مسجد جامع الخلیل خاش، در خطبه‌های نماز جمعه یا در درس تفسیر خود یا در سخنرانی‌های خود که غالب آن‌ها در کانال رسمی دفتر او به‌صورت کلیپ یا صوت یا متن منعکس شده است، مباحثی در میان سخنرانی‌های خود مطرح می‌کند که پیامد آن چیزی جز تکفیر مسلمانان و مشرک دانستن آن‌ها و ترویج عقیده وهابیت تکفیری نیست.
دوستی با مؤمنان و دشمنی با دشمنان

دوستی با مؤمنان و دشمنی با دشمنان

این نوشتار قصد دارد بخشی از آیه ۲۹ سوره «فتح» را که درباره ویژگی های ممتاز رسول الله له و یاران واقعی ایشان نازل شده است تبیین کند

پر بازدیدترین ها

بررسی مبانی قرآنی و روایی حمایت از مظلومان

بررسی مبانی قرآنی و روایی حمایت از مظلومان

ملاحظه تأکید سنت و روایات متعدد در باب حمایت از مظلومان، از خداوند متعال، پیامبر (صلی الله علیه وآله)، اهل بیت (علیهم السلام) و فقهای شیعه، نشان از اهمیت این مساله در منظومه اسلام و یکی از مسائل پر اهمیت در دین اسلام شمرده می شود. طبق مبانی قرانی و روایی اسلام همه مظلومان جهان، مورد حمایت هستند. دین، مذهب، رنگ، نژاد، جغرافیا، جنست و مانند آنها موجب ترک حمایت و دفاع از مظلومان نمی گردد. از آنجایی که برای برخی، شبهه و سوال است که چه نیازی به حمایت مستضعفین عالم است؟ و به چه دلیل نظام اسلامی به دیگر ملت های مستضعف در مقابل مستکبران حمایت می کند؟ لذا در این نوشتار بررسی می شود آیا حمایت از مظلومان طبق مبانی آیات و روایات است یا نه؟ با تحقیقاتی که انجام شده بدست می آید: آیات و روایات متعددی از اهل بیت (علیهم السلام) دلالت بر حمایت از مستضعفین و مظلومان جهان، دارد تا جایی که بسیاری از فقهای شیعه حمایت از مظلومان را در مقابل ظالم واجب شمردند.
هم‌افزایی در گفتار و سیره امام علی (علیه السلام)

هم‌افزایی در گفتار و سیره امام علی (علیه السلام)

ملاحظه تأکید هم افزایی و وحدت از نگاه آیات و روایات پیامبر (صلی الله علیه وآله) و اهل بیت (علیهم السلام) و حکومت علوی، نشان از اهمیت این مساله در منظومه اسلام و یکی از مسائل پر اهمیت در دین اسلام شمرده می شود. امام علی(علیه السلام) وحدت اسلامی را از نعمتهای الهی می‌داند و با وجود این که بعد از پیامبر (صلی الله علیه وآله) اختلافاتی رخ داده است ولی امیر مومنان (علیه السلام) تمام تلاش خودش را کردند که جامعه اسلامی در مقابل دشمنان خارجی و داخلی دچار تشتت و اختلاف نگردد و از این طریق بتوانند بر جامعه اسلامی حکومت و ولایت داشته باشند. در این نوشتار با زوایای مختلف به بررسی مساله هم افزایی در گفتار و سیره امام علی(علیه السلام) پرداخته شد و با تحقیقاتی که انجام شده بدست می آید که قران، رسول الله (صلی الله علیه وآله)، امامت و ولایت، اهل بیت (علیهم السلام)، رهبر و حاکم جامعه اسلامی، دین اسلام و رعایت حقوق مردم جزو مهمترین محور هم گرایی مسلمانان، از نگاه امام علی (علیه السلام) است. عواملی همچون «شیطان، خبث سریره، بد خلقی، رای و حکم بدون استناد به قران و سنت» به عنوان محور اختلاف در کلام امام علی (علیه السلام) بیان شد.
بررسی تولد امام علی (علیه السلام) در کعبه از نگاه علمای شیعه و اهل سنت

بررسی تولد امام علی (علیه السلام) در کعبه از نگاه علمای شیعه و اهل سنت

یکی از شبهاتی که امروزه وهابی ها مطرح می کنند این است که امام علی (علیه السلام) در کعبه متولد نشده است و این تولد امام (علیه السلام) در کعبه فضیلتی برای امام (علیه السلام) شمرده نمی شود در حالی که با مراجعه با کتب علمای شیعه و اهل سنت دانسته می شود که علمای شیعه و بسیاری از علمای اهل سنت قائل هستند که امام علی (علیه السلام) در کعبه متولد شده است و این جزو مناقب و فضائل حضرت (علیه السلام) شمرده می شود. از باب نمونه به چند مورد از اقوال کلام علمای شیعه و اهل سنت اشاره می گردد.
دوستی با مؤمنان و دشمنی با دشمنان

دوستی با مؤمنان و دشمنی با دشمنان

این نوشتار قصد دارد بخشی از آیه ۲۹ سوره «فتح» را که درباره ویژگی های ممتاز رسول الله له و یاران واقعی ایشان نازل شده است تبیین کند
بررسی مفاهیم مشترک احادیث شیعه و سنی در مقوله استکبارستیزی

بررسی مفاهیم مشترک احادیث شیعه و سنی در مقوله استکبارستیزی

ملاحظه تأکید سنت و روایات متعدد در مقوله استکبار ستیزی و ظلم ستیزی، از پیامبر (صلی الله علیه وآله)، اهل بیت (علیهم السلام)، نشان از اهمیت این مساله در منظومه اسلام و یکی از مسائل پر اهمیت در دین اسلام شمرده می شود. طبق مبانی قرانی و روایی اسلام همه مسلمانان باید استکبار ستیزی و ظلم ستیزی و حمایت از مظلومان را جزو برنامه خودشان قرار بدهند. از آنجایی که برای برخی، شبهه و سوال است که چرا باید از مستکبرین عالم بیزاری جست و در مقابل آنها باید قیام شود؟ و به چه دلیل نظام اسلامی باید در مقابل مستکبرین و زورگویان بایستد و از ملت های مستضعف در مقابل مستکبران حمایت کند؟ لذا در این جستار بررسی می شود آیا احادیث شیعه واهل سنت دلالت بر استکبار ستیزی و ظلم ستیزی دارد یا نه؟ با تحقیقاتی که انجام شده بدست می آید: روایات متعددی از رسول الله (صلی الله علیه وآله) و اهل بیت (علیهم السلام) در منابع شیع و اهل سنت وارد شده است که مسلمانان باید در مقابل ظالم و مستکبر سکوت نکنند و به آنها کمک داده نشود و اسلام بر هر آیین و مکتبی برتری دارد.
Powered by TayaCMS