جنبش های نوپدید معنوی: دین یا عرفان؟

جنبش های نوپدید معنوی: دین یا عرفان؟

جنبش های نوپدید معنوی: دین یا عرفان؟

بهزاد حمیدیه

تاریخ دریافت: ۹۱/۱۰/2۴ تاریخ پذیرش: ۹۲/۰۹/۰۶ )

چکیده

برای یافتن گویاترین تعبیر معنویت گرایی های نوپدید، ابتدا باید معنای دین و عرفان را به درستی بررسی کنیم. به نظر می رسد «دین»، تجربه مواجهه با امر قدسی است و لزوم هماهنگی انسان با آن و این مواجهه و هماهنگی، در مجموعه منسجمی شامل ابعاد نظری، عملی و اجتماعی خود را آشکار می سازد. «عرفان» نیز رویکردی شهودی، باطن گرا و غالبا وحدت وجودی است که در بافت دین خاصی قرار می گیرد و انسانهای عارف را به عمق آموزه های رهایی بخش و تعالی آفرین آن دین رهنمون می سازد. با این تعاریف، جنبش های نوپدید معنوی، بیشتر به تعریف و خصوصیات «دین» نزدیک اند تا «عرفان». توضیح آنکه درون مایه اصلی این جنبش ها، «معنویت»، آن هم از نوع «معنویت نوین» است. «معنویت نوین» اعتقاد و احساساتی عمیق نسبت به روح آدمی و ارزش های غیرمادی زندگی انسان است. این نوع معنویت، خود را از دین سنتی مستقل کرده و حتی با آن به رقابت پرداخته است؛ در نتیجه، به دو وجه، «دین» خوانده می شود: یکی با تسامح و مجاز (چرا که همچون دین سنتی، به ارضای نیازهای دینی انسانها پرداخته است)؛ و دیگری به جهت اینکه کمابیش بر اجزای ذاتی و عرضی مفهوم «دین» مشتمل است

کلید واژه ها: ادیان جدید، جنبش های نوپدید معنویت گرا، دین سکولار، عرفانهای کاذب، معنویت معاصر

۱.استادیار دانشگاه تهران:

hamidieh1351@gmailcom

www.noor

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

Powered by TayaCMS