این کتاب پس از کتاب «الدرجات الرفيعة» مرحوم سيد عليخان مدني شيرازي (ره) معاصر مرحوم مجلسي (ره) و کتاب «تحفه الاحباب فی نوادر آثارالاصحاب» مرحوم محدث قمي (ره) تألیف شده در ماه مبارک رمضان سال 1331 هجری قمری و کتاب «پیغمبر و یاران» مرحوم عالمی دامغانی که حدود 30 سال قبل آن را به رشته تحریر درآوردهاند؛ گروه دائرةالمعارف صحابه پیامبر پژوهشکده باقرالعلوم (ع) توانست چهارمین اثر برجسته در جهان تشیع را به رشته تحریر درآورد که بهصورت تراجم عمومی از چاپ خارج شد. دائرهالمعارف صحابه بر خلاف کتاب الدرجات الرفیعه مرحوم سید علیخان مدنی که اول صحابه، بعد تابعين و پس از آن بنيهاشم و در آخر علما را مورد بررسی قرار داده، فقط شرححال صحابه پیامبر اعظم (ص) را موردبررسی و کنکاش قرار داده است و بر خلاف تحفه الالباب فی نوادر آثار الاصحاب مرحوم محدث قمي (ره) که فقط به اسم كتاب اكتفا كرده و جلد و صفحه مشخص نبود؛ تمام مطالب با آدرسدهی دقیق و از منابع متقن استفاده کرده است. میتوان ادعا کرد اولین کتابی است که از طرف شیعه به بحث صحابه بهصورت تخصصی پرداخته و با این کار به شبهه عدم توجه شیعه به صحابه پیامبر (ص) پاسخ داده است.
مشخصات کلی کتاب دائرةالمعارف صحابه پیامبر اعظم:
- بررسی شرححال 300 نفر از صحابه
- مقدمه یکصد صفحهای در تعریف لفظ صحابه و صحابه نگاری که توسط گروه دائرهالمعارف تهیه و تدوینشده است.
- دارای 7 مجلد به این شرح:
جلد اول: اهلبیت پیامبر (ص) شامل: امام علی (ع) – فاطمه زهرا (س)- امام حسن (ع) – امام حسین (ع) شامل 495 صفحه.
جلد دوم: خصیصین صحابه شامل: 21 نفر از صحابه شاخص پیامبر که از طرفداران امام علی (ع) باقی ماندند. شامل 704 صفحه.
جلد سوم: به ترتیب حروف الفبایی شامل کل حرف الف و شامل 63 نفر از صحابه. شامل 520 صفحه.
جلد چهارم: از حرف ب الی خ و شامل 56 نفر و 535 صفحه.
جلد پنجم: از حرف خ الی ع و شامل 72 نفر و 704 صفحه
جلد ششم: از ادامه ع الی ف و شامل 53 نفر و 558 صفحه
جلد هفتم: از حرف ق الی ی و شامل 52 نفر و 544 صفحه است.
- جمع کل صفحات این کتاب 4060 صفحه است.
- سایر کتبی که پیرامون صحابه نوشته شده به زبان عربی بوده، ولی این کتاب به فارسی تألیف و تدوینشده است.
- این کتاب برای طلاب، محققین، مبلغین، دانشجویان رشته تاریخ، در یککلام برای عموم مردم جامعه قابلاستفاده است.
- در این کتاب از مصادر اهل سنت و شیعه هر دو استفادهشده است.
- دائرهالمعارف صحابه پیامبر (ص) از دیدگاه شیعه به جهان اسلام ارائه میشود.