ساختار‌ و توانایی‌های تعالی‌بخش انسان

ساختار‌ و توانایی‌های تعالی‌بخش انسان

حسین جماعتی[1]

چکیده

انسان‌شناسى بخشى از جهان‌بینى و نیز بخش قابل توجهى از معرفت دینى را تشکیل می‌دهد؛ معرفتى که به انسان کمک می‌کند تا از خُسران و انحطاط بپرهیزد و در امان بماند و به رستگاری و تقرّب به خدا نائل آید. شناخت ساختار تعالی‌بخش آدمى و توانایی‌هاى فطرى او اساس فهم و معرفت نسبت به مهم‌ترین مسائل علوم انسانی است. اگر جهان‌بینى ما مادى باشد، در مورد انسان و فضایل و رذایل او یک نوع قضاوت خواهیم كرد. بر ‌عكس، اگر جهان‌بینى ما الهى باشد، در مورد انسان و عناصر شخصیتى و ماهیت وى، به‌نوعی دیگر قضاوت خواهیم نمود. طبیعتاً نظام اخلاقى ما بر اساس هر یک از این دو جهان‌بینى متفاوت می‌شود. كسانى كه تنها به ساختار و جنبه‌هاى مادى انسان می‌نگرند، در حقیقت کمترین و کوچک‌ترین بخش از وجود انسان را شناخته‌اند، درحالی‌که اصول اخلاقى و انسانی باید بر اساس شناسایى تمام وجود انسان (اعم از جسم و روح) مورد بررسى قرار گیرد؛ در همین راستا، نگارنده در این مقاله تلاش می‌کند تا بخشى از معرفت وحیانى؛ یعنی ساختار و توانایی‌های تعالی‌بخش انسان را بر اساس آموزه‌های دینی بیان نماید؛ زیرا آگاهی از ساختار و توانایی‌های معنوی و متعالی آدمی، راهنماى انسان در زندگى و رفتارش خواهد بود.

واژگان کلیدی: انسان، انسان‌شناسی، ساختار فطری، معرفت، استعداد معنویت.

 

 

The structure and abilities of human being for transcending

Hossein Jamaati[2]

Abstract:

Anthropology is a part of a worldview as well as a significant part of religious knowledge, which helps a person to avoid loss and degeneration and to remain safe to achieve salvation. Understanding the human excellence and his abilities is the basis of understanding of the most important issues in anthropology. If we have a materialistic worldview, we will judge about humanity and his virtues and vices in a way which completely different from the situation that we have a divine worldview to will judge about man and his personality elements and his nature. Naturally, our moral system varies according to each of these two worldviews. Those who only see the material aspects of mankind, in fact, have recognized the smallest part of human existence, while the moral and human principles must be examined on the basis of the identification of all human existence (body and soul). The author in this paper tries to express a part of the structure and abilities of human being which guide the man in his life and behavior based on religious teachings.

Key words: human, anthropology, natural structure, knowledge, talent of spirituality.

 

[1] پژوهشگر حوزوی

[2]. Researcher in Seminary school.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

 

جدیدترین ها در این موضوع

الگوی مصرف در سبک زندگی اسلامی

الگوی مصرف در سبک زندگی اسلامی

بی گمان مصرف، به خودی خود نه تنها پدیده‌ای ناپسند نیست که بسیار بایسته و لازم است؛ چرا که مصرف، یکی از شیوه‌های جایگزین ناپذیر برای پاسخگویی به نیازهای طبیعی و غریزی انسان است که بدون آن، حیات مادی و معنوی انسان‌ها دستخوش آشفتگی و نابسامانی خواهد شد و معیشت انسان، لذت و لطف خود را از دست خواهد داد؛ اما نکته اینجاست که گاهی مصرف شکل طبیعی خودش را از دست داده، به جای آنکه به عنوان یک پدیده حیاتی در خدمت انسان باشد، انسان به خدمت او در می‌آید. بدین‌گونه وسیله به هدف تبدیل می‌شود و همه قوای مادی و معنوی انسان که باید با مصرف درست به اوج تکامل و تعالی برسد، بر اثر مصرف‌زدگی در سراشیبی سقوط قرار گیرد. همچنین زمینه انواع تباهی‌ها و ناهنجاری‌ها فراهم می‌آید. از اینجاست که ضرورت در اصلاح الگوی مصرف آشکار می‌شود و اهمیت دغدغه مقام معظم رهبری در این‌باره و ارزشمندی اعلام سال 1388 خورشیدی به عنوان سال «حرکت به سوی اصلاح الگوی مصرف» از سوی ایشان، کاملا آشکار می‌شود. از طرفی مصرف یکی از شاخص‌های اصلی سبک زندگی محسوب می‌شود به طوری که بعضی از صاحب‌نظران، سبک زندگی را به معنای نحوه مصرف و کیفیت و کمیت آن دانسته‌اند. لذا الگوی مصرف نقش تعیین‌کننده‌ای در سبک زندگی انسان‌ها دارد و از آنجا که اسلام در این زمینه «بایدها و نبایدها» و توصیه‌های زیادی ارائه کرده است و الگوی متفاوتی را مبنی بر جهان‌بینی خود معرفی می‌کند. بنابراین می‌توان سبک زندگی ویژه‌ای را در این حوزه برای جامعه شهروندی استنتاج کرد. در این نوشتار، از اصلاح الگوی مصرف و مباحث در خور توجیهی در این‌باره سخن خواهیم گفت.

پر بازدیدترین ها

No image

سبک زندگی

الگوی مصرف در سبک زندگی اسلامی

الگوی مصرف در سبک زندگی اسلامی

بی گمان مصرف، به خودی خود نه تنها پدیده‌ای ناپسند نیست که بسیار بایسته و لازم است؛ چرا که مصرف، یکی از شیوه‌های جایگزین ناپذیر برای پاسخگویی به نیازهای طبیعی و غریزی انسان است که بدون آن، حیات مادی و معنوی انسان‌ها دستخوش آشفتگی و نابسامانی خواهد شد و معیشت انسان، لذت و لطف خود را از دست خواهد داد؛ اما نکته اینجاست که گاهی مصرف شکل طبیعی خودش را از دست داده، به جای آنکه به عنوان یک پدیده حیاتی در خدمت انسان باشد، انسان به خدمت او در می‌آید. بدین‌گونه وسیله به هدف تبدیل می‌شود و همه قوای مادی و معنوی انسان که باید با مصرف درست به اوج تکامل و تعالی برسد، بر اثر مصرف‌زدگی در سراشیبی سقوط قرار گیرد. همچنین زمینه انواع تباهی‌ها و ناهنجاری‌ها فراهم می‌آید. از اینجاست که ضرورت در اصلاح الگوی مصرف آشکار می‌شود و اهمیت دغدغه مقام معظم رهبری در این‌باره و ارزشمندی اعلام سال 1388 خورشیدی به عنوان سال «حرکت به سوی اصلاح الگوی مصرف» از سوی ایشان، کاملا آشکار می‌شود. از طرفی مصرف یکی از شاخص‌های اصلی سبک زندگی محسوب می‌شود به طوری که بعضی از صاحب‌نظران، سبک زندگی را به معنای نحوه مصرف و کیفیت و کمیت آن دانسته‌اند. لذا الگوی مصرف نقش تعیین‌کننده‌ای در سبک زندگی انسان‌ها دارد و از آنجا که اسلام در این زمینه «بایدها و نبایدها» و توصیه‌های زیادی ارائه کرده است و الگوی متفاوتی را مبنی بر جهان‌بینی خود معرفی می‌کند. بنابراین می‌توان سبک زندگی ویژه‌ای را در این حوزه برای جامعه شهروندی استنتاج کرد. در این نوشتار، از اصلاح الگوی مصرف و مباحث در خور توجیهی در این‌باره سخن خواهیم گفت.
Powered by TayaCMS