نویسنده کتاب نقش آزادی در تربیت کودکان دکتر بهشتی است؛ این کتاب توسط انتشارات بقعه منتشر شده است.
یکی از آثار ارزشمند آیت الله شهید دکتر بهشتی کناب نقش آزادی در تربیت کودک (کودکان) در 184 صفحه است. این کتاب یازده گفتار و نوشتار از آیت الله شهید دکتر بهشتی درباره مسایل گوناگون تربیتی را شامل می شود. دکتر بهشتی هم به مسأله تربیت کودکان به‌ویژه از منظر دینی و هم به مسأله آزادی طبق حدود اسلامی اهمیت زیادی می داد. او تلاش کرد که نشان دهد بهره‌مندی از موهبت خداوندی آزادی نه تنها با دینداری و تربیت دینی در تضاد و تقابل نمی‌افتد، بلکه سرشت بنیادین روش‌های تربیتی متصف به اسلام و قرآن را تشکیل می‌دهد.
یازده گفتار و نوشتار ایشان برای تألیف این کتاب در زمانهای گوناگون بود. بعضی قبل از انقلاب و بعضی بعد از انقلاب و بعضی در داخل کشور و بعضی در خارج از کشور انجام شد . سرفصل این کتاب بدین شرح است : نقش آزادی در تربیت کودکان، تکلیف الهی، تضاد دو نسل، تعلیم و تربیت، آموزش و پرورش فکری کودکان، عادت، تربیت اسلامی، تفریح از دیدگاه اسلام، رابطه لذت با نشاط، ویژگیهای نسل جوان، آزادی و شخصیت، عشق الهی.
در پیشگفتار آمده است که کتابی که پیش روی شماست شامل یازده گفتار و نوشتار از آیت‌الله شهید دکتر بهشتی درباره مسائل گوناگون تربیتی است. سابقه ورود به این قلمرو به اولین سال‌های تحصیل دکتر بهشتی در قم بازمی‌گردد. ایشان، که هم به سبب توجهی که به اهمیت تربیت نسل جدید نشان می‌داد و هم به دلیل اکراه در استفاده از شهریه طلاب، با تکیه‌بر دانش خود درزمینه انگلیسی تصمیم به تدریس در دبیرستان‌های قم به‌عنوان دبیر زبان انگلیسی گرفت، پس از مدت کوتاهی برای مدیریت دبیرستان تازه تأسیس‌شده دین و دانش" به همکاری فراخوانده شد. وی طی این سال‌ها، نخستین برنامه‌های آموزشی و تربیتی مبتنی بر اصول علمی آموزش‌وپرورش نوجوانان مطابق با مبانی تربیتی اسلام طراحی کرد و با دل‌وجان به فعالیت در این زمینه پرداخت. حاصل آن تلاش برنامه‌ریزی‌شده، تربیت نسلی خلاق، عالم، و پایبند به اصول اخلاقی بود. از دیگر فعالیت‌های ایشان در این زمینه می‌توان از تشکیل گروهی از متخصصان متعهد به‌منظور تهیه فهرستی از کتاب‌های متناسب برای کودکان و نوجوانان یاد کرد که به گسترش کتاب‌خوانی، چه در مدارس و چه در میان خانواده‌ها، کمک شایان توجهی نمود.
گفتارها و نوشتارهای حاضر را می‌توان در چند گروه قرارداد. نخست گفتارهایی است که بیش از انقلاب اسلامی برای اولیاء و مربیان برخی مدارس ایراد گردیده. نوشتار عادت " ترجمه مقاله‌ای با همین عنوان از ویلیام جیمز، فیلسوف و روانشناسی معروف آمریکایی است که در نشریه مکتب تشیع به چاپ رسیده است. برخی دیگر از گفتارها، از سلسله مباحث تفسیر قرآن ایشان، که به موضوع این کتاب مربوط بوده، انتخاب گردیده است. و سرانجام چند گفتار که در همین زمینه و در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایراد شده است.
افزون بر نکات جالب و سودمند درباره تعلیم و تربیت، آنچه در لابلای سطور این گفتارها و نوشتارها به چشم می‌خورد، تأثیر انسان‌شناسی دکتر بهشتی است که شلهم از انس و الفت دیرینه و کاوش‌های ژرف ایشان در کتاب و سنت است که در آن آزادی و انتخاب‌گری به‌عنوان ویژگیهای برجسته انسان، نقشی بسی مهم ایفا می‌کند. سعی دکتر بهشتی بر این بوده که نشان دهد بهره‌مندی از موهبت خداوندی آزادی نه‌تنها با دینداری و تربیت دینی در تضاد نمی‌افتد، که سرشت بنیادین روش‌های تربیتی متصف به اسلام و قرآن را تشکیل می‌دهد. بنیاد نشر آثار و اندیشه‌های آیت‌الله شهید دکتر بهشتی امیدوار است انتشار کتاب حاضر در جهت اشاعه این شیوه نگرش و نیز در جهت آشنایی با بضاعت فرهنگی نهضت اسلامی مؤثر در آن سال‌ها افتد.