روانشناسی دین به بررسی پدیدهی دینداری از منظر روانشناختی میپردازد. عنصر معنویت در دین و جنبشهای نوپدید دینی-معنوی مشترک است. در این پژوهش در پی یافتن سیر تحول علم روانشناسی از منظر توجه به موضوع معنویت و یافتن ارتباط و نسبت روانشناسی و معنویت هستیم. بررسی این ارتباط میتواند راهی برای استفاده از روانشناسی در ارتقا معنویت باز کند و همچنین توجه به موضوع معنویت که از جنبههای مهم انسان است کمک شایانی در علم روانشناسی و رواندرمانی خواهد کرد. در ابتدای این پژوهش به بررسی تعریف معنویت و رابطه معنویت و دین میپردازیم. سپس سیر تاریخی روانشناسی از منظر توجه به معنویت، معرفی روانشناسی انسانگرا و روانشناسی فراشخصی بهعنوان شاخهای از روانشناسی انسانگرا را مورد بررسی قرا میدهیم. معنویت بهعنوان گوهر دين و روانشناسى، موضوعات و مسائل مشترك و واحدی دارند. موضوع هر دوى آنها انسان و هدف هر دو سلامت، سعادت و فلاح و رستگارى انسان است. هر دو براى رسيدن به اين فلاح و رستگارى دستورالعمل توصيه مىكنند. هدف مشترک معنویت و روانشناسی کاهش درد و رنج بشر و رضایت باطنی است.
The relationship between spirituality and psychology
Ali Hossein Ranjbar[2]
Abstract:
Religious psychology examines the phenomenon of religiosity from a psychological point of view. The element of spirituality is common in religion and the new religious-spiritual movements. In this research, we are looking at the evolution of psychology from the point of view of spirituality to clarify the relationship between psychology and spirituality. Investigating this relationship can open the way for using psychology to promote spirituality, as well as paying attention to the issue of spirituality, will be a great help in the science of psychology and psychotherapy. At the beginning of this research, we survey the definition of spirituality and the relation between spirituality and religion. Then, we examine the historical course of psychology from the point of view of spirituality and the introduction of humanistic psychology and transpersonal psychology as a branch of humanistic psychology. Spirituality is a significant element in both religion and psychology which makes some common issues between them. The subject of both is human and the goal is health, prosperity and felicity and human salvation. Both are advised to achieve to this salvation. The common purpose of spirituality and psychology is to reduce human suffering.
Key Words: Spirituality, Psychology, New Spiritual Movement, Religion.
[1]. دانشجوی دکتری تصوف و عرفان اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب.
[2] . Ph.D. Student of Sufism and Islamic mysticism, University of Religions and Denominations.