تربيت ديني چيست؟

تربيت ديني چيست؟

تربيت دینی چیست؟ و هدف غایی مطرح در آن كدام است ؟

هدف غایی تربیت دینی (اسلامی)

تربيت ديني چيست و هدف غایی مطرح در آن كدام است

دین، نوعی زندگی است و تربیت دینی،[1] فرآیندی است که آدمی را برای نحوه خاصی از حیات (به تعبیر علامه جعفری، حیات معقول) مهیا می­سازد (حسینی، 1379، 189). این نحوه زندگی، بر مبنای اصول، قواعد و راهبردهای از پیش تعیین شده­ای شکل می­گیرد که از طریق دین و عقاید و شریعت به آدمی عرضه شده است.

مروری بر مفاد متون دینی و فرهنگی، ما را با این واقعیت غیرقابل انکار روبرو می­سازد که دین (اسلام)، یک پدیده جهانی است و در تجربه تاریخی خود همواره برای جهانی شدن کوشیده است و امروزه نیز دین­دارن و پیروان آئین حنیف اسلام باید برای جهانی شدن آن بکوشند. آیات قرآنی به صراحت یا به صورت غیرمستقیم از جهانی بودن رسالت پیامبر (ص) و محدود نبودن آن به عصر مشخصی سخن گفته و نگاه جهانی دین را حکایت کرده است (انبیاء/ 107).

زارعان (1379) می­نویسد: گاه از تربیت دینی، تربیت به معنی الاعم اراده می­شود. این معنی شامل همه ابعاد تربیتی در یک بستر دینی شده و می­توان آن­را با تربیت اسلامی مترادف دانست. منظور این است که کودک، نوجوان یا جوان مسلمان به گونه­ای آموزش ببیند و تربیت شود که شخصیت او با اهداف دینی مطرح شده در قرآن شریف و روایات، هم­گونی داشته باشد و نهایتاً آن­گونه باشد که بتوان او را مسلمان به معنای واقعی کلمه دانست.

گاهی از تربیت دینی، به تربيت به معنی الاخص یاد می­کنیم. در این اصطلاح، در بین همه ابعاد تربیتی، به رشد معنوی و اعتقادی توجه ویژه­ای می­شود و بدین وسیله سایر ابعاد تربیتی و حتی بُعد اخلاقی از بحث خارج می­شود. به منظور تمایز این بعد خاص تربیتی، این نوع تربیت دینی را تربیت ایمانی یا معنوي[2] می­نامیم. بر اساس این تعریف خاص، دیگر نمی­توان در تبیین تربیت دینی، منابع اخلاقی را اصل قرار داد. آری اخلاق اسلامی از دین نشئت گرفته و در تعریف هدف و همچنین در راه رسیدن به آن از دین کمک می­گیرد؛ اما سخن این است که می­توان مسائل تربیت دینی را از مسائل تربیت اخلاقی جدا نمود و برای هر کدام باب مستقلی باز کرد؛ مراد از این نوع آموزش و پرورش این است که شرایطی برای فرد مورد تربیت ایجاد شود تا نگرش او نسبت به خود، جهان اطراف و خالق این جهان بر اساس آنچه «خود» می­یابد و فطرت او اقتضا می­کند رشد کرده و آنچه را که لازمۀ پیمودن این مسیر است فراگيرد. به دیگر سخن، همچنان­که این معنا از تربیت دینی را تربیت ایمانی نامیدیم، مراد این است که شرایطی برای متربی فراهم آید تا ایمان او تقویت شود و جایگاه خود را در کل مجموعه هستی بازیابد.

هدف تربیت دینی آن است که افراد جامعه را در فهم دین یاری رساند تا آ­ن­ها بتوانند آگاهانه درباره آن بیندیشند. این کار زمانی ممکن است که اذهان و عواطف آدمی، درهای خود را به روی دین نبندند و تصور نشود که دین چیزی منسوخ و مطالعه آن فاقد ارزش است؛ بنابراین تنها راه سعادتمند شدن انسان، بهره­مندی او از تعلیم و تربیت دینی است (رحیمی، 1380، 41).

به طورکلی، تعریف تربیت دینی به منظور آشنا ساختن افراد با جریان کسب معرفت ایمانی و عقاید دینی است و همچنین پذیرش سنت­ها و اعمال دینی، توجه به ملاحظات اخلاقی و رفتاری مورد تأیید دین و به عبارت دیگر ایجاد یا پرورش ایمان در افراد را در برمی­گیرد. گریمیت [3] در این زمینه می­نویسد: «تعلیم و تربیت مذهبی به فعالیت­هایی اشاره دارد که موجب پرورش ایمان در افراد می­شود، به­ویژه فعالیت­هایی که به آشنا کردن کودکان و نوجوانان به هسته اصلی معرفت، ایمان و عقاید ایمانی و ... منجر می­شود (خاکپور،1381، 149).

هدف غایی تربیت دینی (اسلامی)

قرآن کریم: «طاعت و بندگی خداوند بر اساس علم، معرفت، تقوا و عمل صالح».

پیامبرخاتم (ص): «طاعات و بندگی خداوند بر اساس علم، معرفت، تقوا و عمل صالح».

امام علی (ع): «طاعات و بندگی خداوند بر اساس علم، معرفت، تقوا و عمل صالح».

امام حسین و دیگر معصومین (ع): طاعات و بندگی خداوند بر اساس ایمان به خدا، پیروی از حق و مبارزه با باطل.

فارابی: «سعادت در سایه هدایت و راهنمایی الهی».

غزالی: «سعادت در سایه معرفت به خدای تعالی».

خواجه نصیرالدین طوسی: «درک معقولات و تمییز قبیح از جمیل».

ملاصدرا: «شناخت حق، راه راست و رستاخیز و عمل بر اساس رهنمودهای مربوط».

امام خمینی (ره): «شکوفایی فطرت و حصول اخلاق کریمه».

مرتضی مطهری: «پرستش خداوند (ایمان به خدا و عمل به اوامر خداوند)».

محمدباقر صدر: «قرب الهی (اعمال آگاهانه با نیت خالص)».

منبع: سیاوش و سعید پور طهماسبی؛« رویکرداسلامی در بهرگیری از رسانه‌های پست مدرن در تربیت دینی»؛ فصلنامه پژوهش‌نامه تربیت تبلیغی، پیش شماره دوم، زمستان 1391.

این موضوعات را نیز بررسی کنید:

پر بازدیدترین ها

یک آسیب‌دیده فرقه عرفان حلقه

یک آسیب‌دیده فرقه عرفان حلقه

فرقه حلقه که این روزها سرکرده آن در زندان به سر می برد، همچنان قربانی می گیرد. متاسفانه این فرقه که در قالب عرفان خود را معرفی کرده و حدود دو دهه است که در ایران فعالیت می کند علی رغم ممنوعیت برگزاری کلاس، همچنان به رهبری مسترهای دست پرورده ...
تربيت ديني چيست؟

تربيت ديني چيست؟

آسیب شناسی فضای مجازی و خانواده؛ تهدیدها و چالش‌ها

آسیب شناسی فضای مجازی و خانواده؛ تهدیدها و چالش‌ها

در این پژوهش نگارندگان به بررسی مهمترین آسیب های فضای مجازی و تأثیرات آن بر خانواده ها پرداخته و راهكارهايي جهت مقابله و كاهش تهديدات اينترنتي در ابعاد اجتماعی، فرهنگي، آموزشی و ... ارايه می شود...
معانی و اهمیت «دعا»، «ذکر» و «ورد»

معانی و اهمیت «دعا»، «ذکر» و «ورد»

از سوره‌هاى قرآن، از همه افضل سوره يس است و سوره تبارك، سوره طه، سوره نور، سوره توحيد، سوره فلق، سوره ناس و سوره قدر و از ميان آيات قرآن، آيه آمن الرسول ... و آيه الكرسى...
معرفی کتاب جنبش‏های نوپدید دینی – معنوی (مجموعه مقالات)

معرفی کتاب جنبش‏های نوپدید دینی – معنوی (مجموعه مقالات)

کتاب جنبش‏های نوپدید دینی – معنوی(مجموعه مقالات) به اهتمام محمد حسین کیانی و توسط انتشارات پژوهشکده باقرالعلوم(ع) منتشر شده است. این اثر شامل مجموعه مقالاتی است که در باب «جنبش‏های نوپدید دینی- معنوی» در شماره‌های مختلف فصلنامه مطالعات معنوی توسط متخصصان این حوزه نوشته و منتشر شده است.
Powered by TayaCMS